Trójglicerydy –inaczej triglicerydy, triacyloglicerole, to estry glicerolu i kwasów tłuszczowych. Stanowią, wraz z wolnymi kwasami tłuszczowymi, materiał użytkowany na bieżące potrzeby energetyczne organizmu. Ich nadmiar magazynowany jest w postaci tkanki tłuszczowej.
Za normę stężenia trójglicerydów u osób dorosłych w krwi przyjęło się wartość poniżej 150 mg/dl. Badanie wykonuje się na czczo. Znacznie podwyższone stężenie trójglicerydów (choroba hipertrójglicerydemia) stanowi zagrożenie zawałem serca lub udaru mózgu. Przy podwyższonym stężeniu trójglicerydów, a obniżonym stężeniu lipoprotein HDL rośnie ryzyko choroby niedokrwiennej serca.
Do głównych przyczyn hipertrójglicrydemii zalicza się nadmierną masę ciała, małą aktywność fizyczną, wysokie spożycie alkoholu, palenie tytoniu oraz wysoki udział cukrów prostych w diecie. Do wzrostu stężenia trójglicerydów predysponuje przyjmowanie leków z estrogenami (doustna antykoncepcja hormonalna) oraz leków moczopędnych.
Walkę z wysokim stężeniem trójglicerydów rozpoczyna się od normalizacji masy ciała (prawidłowe BMI to 18,9-24,9). W tym celu stopniowo zwiększa się codzienną aktywność fizyczną oraz wprowadza się zdrową, racjonalną dietę. Z jadłospisu należy wyeliminować alkohol (znacznie podwyższa stężenie trójglicerydów!). Poleca się ograniczanie tłustych produktów pochodzenia mięsnego np. boczek, ser żółty czy pleśniowy. Są one źródłem niezdrowych nasyconych kwasów tłuszczowych. Tłuste mleko można zastąpić chudym, a masło margaryną. Kwasy tłuszczowe nienasycone pełnią funkcję wspomagające układ sercowo-naczyniowy, obniżania poziomu złego cholesterolu. Pomogą też w walce z trójglicerydami. Znajdziemy je w olejach i oliwie z oliwek, tłustych rybach morskich, oraz orzechach. Warto zwiększyć ilość błonnika w diecie poprzez spożywanie razowych produktów zbożowych, warzyw i owoców. Błonnik wiąże cholesterol dostarczany z pożywieniem i ułatwia jego usuwanie z organizmu. Uwaga! Spożywanie dużej ilości owoców podwyższa stężenie trójglicerydów we krwi, co spowodowane jest obecnością fruktozy (cukru prostego) w owocach.
Godne polecenia:
Cichocka A., Kłosiewicz-Latoszek L.: Zaburzenia lipidowe, PZWL, 2006
www.obnizcholesterol.pl