Prawidłowe funkcjonowanie seksualne człowieka wpływa na tworzone związki i umacnia relacje partnerskie. W sytuacji, kiedy mężczyzna nie jest w stanie uzyskać pełnego wzwodu, jest to jednoznaczne z niemożliwością podjęcia współżycia seksualnego. Więź między kochankami podlega silnej próbie. Ze strony mężczyzny pojawiają się pytania co do własnej wartości.
Zaburzeniami erekcji określa się taką dysfunkcję seksualną, która polega na nieodpowiednim usztywnieniu penisa i, co się z tym wiąże, niezdolności do podjęcia współżycia seksualnego. Erekcja nie występuje lub jest nieodpowiednio trwała, i nie pozwala na uzyskanie satysfakcji seksualnej u obojga partnerów. Zaburzenia wzwodu należą do jednych z najczęstszych dysfunkcji seksualnych u mężczyzn. Prawidłowy wzwód członka zależny jest od współpracy układów nerwowego i naczyniowego. Podczas gdy układ nerwowy (wzrok, dotyk, zapach, słuch) rejestruje doznania seksualne, układ krwionośny odpowiada za wypełnienie naczyń krwionośnych penisa i usztywnienie go. Proces erekcji jest tu opisany dość ogólnikowo, pozwala jednak zrozumieć jak duży wpływ na powstawanie zaburzeń w tej materii mają choroby somatyczne.
Problem zaburzeń erekcji dotyczy bardzo wrażliwej strefy męskości. Powszechnie panuje pogląd, że silny i długotrwały wzwód członka świadczy o prawdziwym mężczyźnie -wydolnym seksualnie i zdolnym do posiadania potomstwa. Z tego powodu, obecne dysfunkcje erekcji wywołują wstyd, strach przed odrzuceniem i społecznym naznaczeniem. Wszystkie zaburzenia seksualne wiążą się z wysokim poziomem stresu i zagrożeniem dla relacji partnerskich. Przyszłość związku stoi pod znakiem zapytania, gdy w kobiecie budzi się niepokój związany z brakiem atrakcyjności, życiem w związku bez uczucia, podejrzeniem romansu.
Według danych szacunkowych problem z nieprawidłowym wzwodem ma około 3 miliony mężczyzn w Polsce i ponad 150 milionów na świecie. Badania profesora Izdebskiego z 2007 r. wskazują na występowanie zaburzeń erekcji u 10% mężczyzn w wieku 50-59 lat.
Czy to impotencja?
W mowie potocznej „impotencja” i „zaburzenia erekcji” używane są zamiennie, jak synonimu. Należy zwrócić uwagę, że określenie „impotencja” budzi w odbiorze społecznym negatywne skojarzenia. Nazwanie kogoś impotentem jest obraźliwe. Samo określenie odnosi się do nieprawidłowości związanych z osiąganiem wzwodu, niepłodnością czy niemożnością wytrysku i orgazmu (impotencja orgastyczna). Wynika z tego, że impotencja to szerokie zagadnienie, w skład którego wchodzi również nieprawidłowy wzwód. Właściwe wydaje się więc klasyfikowanie zaburzeń erekcji jako osobnej jednostki chorobowej.
Etiologia
Uważa się, że dysfunkcje erekcji są jedną z najlepiej zdiagnozowanych chorób. Szacunkowo, w 2025 r. liczba osób na świecie z tym problemem medycznym ma sięgać 300 milionów (!). Do najczęstszych przyczyn zaburzeń erekcji zalicza się choroby układu krążenia oraz cukrzycę. Badania wskazują, że niekiedy zaburzenia wzwodu są pierwszym objawem rozwijających się chorób sercowo-naczyniowych, depresji, cukrzycy czy choroby niedokrwiennej serca. Okazało się również, że to właśnie mężczyźni z nadciśnieniem tętniczym, wysokim stężeniem glukozy we krwi, chorobami serca i z niskim poziomem edukacji, należą do grupy o największej zachorowalności.
Do najważniejszych czynników zaburzeń wzwodu zalicza się palenie papierosów, zaburzenia lipidowe, niewyrównaną cukrzycę oraz przyjmowanie leków psychotropowych. Można powiedzieć, że dobre zdrowie fizyczne i psychiczne jest gwarantem udanego pożycia seksualnego. Do pozostałych możliwych przyczyn nieprawidłowości erekcji zalicza się: stwardnienie rozsiana, zaburzenia endokrynologiczne (np. nadczynność tarczycy, hipogonadyzm), choroby i urazy rdzenia kręgowego.
Choroby ogólnoustrojowe są przyczyną dysfunkcji erekcji u mężczyzn w wieku 40-50 lat. Komponenta psychiczna dominuje natomiast u mężczyzn w wieku do 35. roku życia. Tylko w 10% ogółu przypadków znaczenie mają czynniki psychiczne. Mężczyzna może borykać się z silnymi kompleksami dotyczącymi własnej seksualności. Problemem mogą być również traumatyczne doświadczenia związane z inicjacją seksualną, duża religijność (i przekonania wyznaniowe) oraz ukryte preferencje homoseksualne. Zdarza się, że zaburzenia erekcji występują przejściowo, przy podjęciu współżycia z nową partnerką, kiedy mężczyzna podchodzi do współżycia bardzo zadaniowo.
Psychiczną etiologię zaburzeń erekcji upatruje się w wysokim stopniu zaangażowania emocjonalnego partnera. Może tu dojść do sytuacji, kiedy mężczyzna pożąda seksualnie kobietę i pragnie odbyć z nią stosunek seksualny, ale negatywne doświadczenia z poprzednich związków lub obawa przed ciążą partnerki, uniemożliwiają współżycie.
Na czynność erekcyjną prącia duży wpływa mają leki i stosowane używki. Ogromne znaczenie ma palenie papierosów, gdyż znacznie upośledza funkcjonowanie drobnych naczyń krwionośnych. Także alkohol i narkotyki nie pozostają bez wpływu. Wśród farmaceutyków, których działaniem ubocznym jest zaburzona erekcja, wymienia się leki obniżające ciśnienie krwi i diuretyczne, przeciwdepresyjne oraz przeciwnowotworowe.
Diagnostyka
Zwiększająca się wiedza specjalistyczna pozwala na dokładną diagnostykę problemu. W celu ustalenia przyczyny choroby i odpowiedniego leczenia należy skonsultować się z seksuologiem. Szczegółowo zebrany wywiad decyduje o podłożu choroby -somatycznym lub psychogennym. W wywiadzie nacisk kładzie się na relacje między partnerami, przeszłość seksualną pacjenta, aktywność masturbacyjną, moment rozpoczęcia zaburzeń oraz fantazje seksualne. Niezwykłe znaczenie ma styl życia mężczyzny (stosowane leki, dieta uboga w cynk, używki, stres w pracy) oraz jego samoocena nasilenia erekcji, w skali od 0 (brak) do 10 (sztywny członek).
Lekarz seksuolog może także przeprowadzić badanie przedmiotowe, tzn. ocenić budowę penisa i jąder, sprawdzić owłosienie na ciele, zwrócić uwagę na objawy niektórych chorób (np. zimne dłoni w niewydolności krążenia).
Seksualność jest tak delikatną sferą życia człowieka, że mówienie o nieprawidłowościach w jej zakresie to nie lada wyzwanie. Obserwuje się coraz większą wiedzę pacjentów w zakresie norm seksualnych oraz zwiększoną otwartość w rozmowach o seksie. Dawniej, mężczyźni obawiali się wspomnieć o problemie nawet u lekarza pierwszego kontaktu. Młodsi panowie uważali, że są w stanie samodzielnie poradzić sobie z zaburzeniem. Starsi uznawali, że brak lub niepełny wzwód to przypadłość dojrzałego wieku.
Leczenie
W leczeniu zaburzeń erekcji stosuje się wielokierunkowe podejście. Formę leczenia dobiera specjalista, seksuolog lub urolog. Problemu nie da się rozwiązać domowymi sposobami, wręcz odradza się działania na własną rękę. Podstawą do rozpoczęcia terapii jest ścisłe określenie oczekiwań mężczyzny co do rezultatów. Wybór metody leczenia zależny jest także od statusu ekonomicznego, poglądów religijnych i motywacji. Sukces konkretnej metody zależy w dużej mierze od samego mężczyzny. Nacisk kładzie się na zmianę stylu życia, tzn. poprawę diety, wzrost aktywności fizycznej, unikanie stresu, obniżenie masy ciała oraz rzucenie palenia.
Jeśli schorzenie ma podłoże psychogenne, stosuje się psychoterapię. Nacisk kładziony jest na współpracę kochanków i poprawę komunikacji między nimi. Przede wszystkim, najważniejsze jest aby mężczyzna poznał przyczynę zaburzenia i starał się ją lepiej zrozumieć. Zalecenia terapeuty mogą obejmować trening masturbacyjny.
Lekami pierwszego rzutu w leczeniu zaburzeń erekcji są inhibitory fosfodiesterazy-5 (PDE-5), podawane doustnie (np. popularny Sildenafil – Viagra). Rzadziej stosowane są wstrzyknięcia do ciał jamistych prącia, zewnętrzne aparaty próżniowe, terapie testosteronem i metody chirurgiczne, zależnie od przyczyny dysfunkcji.
Przeczytaj również:
Wizyta w gabinecie seksuologa
Wpływ żywienia na funkcje seksualne
Białe małżeństwa
Suplementy poprawiające libido
