Produkty light -artykuł dietetykaWiele osób, które postanawiają zrzucić parę kilo decyduje się na zastąpienie tradycyjnych produktów ich „lekkimi” odpowiednikami. Warto jednak zastanowić się czym jest produkt light, co nadaje mu takie cechy, czy rzeczywiście zasługuje na takie miano, a przede wszystkim, czy taka zamiana rzeczywiście przynosi jakieś korzyści.

Co to jest produkt light?

Produkt może być nazwany lekkim, jeśli zawartość jednego lub kilku składników została obniżona o przynajmniej 30% w stosunku do podobnego produktu. Wyjątek stanowią tu mikroskładniki, gdzie różnica może wynieść 10% oraz sód, gdzie dopuszcza się różnicę rzędu 25%. Dodatkowym, obowiązkowym elementem jest wskazanie właściwości, która sprawia, że dany produkt jest lekki, co w praktyce oznacza zaznaczenie składnika, którego wartość została obniżona (np. 30% mniej tłuszczu). Warto zauważyć i podkreślić, że o tym, czy produkt jest lekki może decydować nie tylko obniżona wartość energetyczna, ale także mniejsza zawartość składników odżywczych.

Istnieje kilka rodzajów żywności light/lekkiej:

  • Lekki / light / lite – taki przymiotnik można umieścić na opakowaniu, jeśli produkt ma o 30% obniżoną zawartość przynajmniej jednego składnika, ze wskazaniem na ten składnik.
  • O niskiej wartości energetycznej / Low calorie – takie oświadczenie można umieścić na produkcie tylko wtedy, gdy zawiera maksymalnie 40 kcal na 100 g produktu stałego lub 20 kcal na 100 ml  produktu płynnego. Jeśli zawiera słodzik, to najwyższa dopuszczalna kaloryczność w tym przypadku wynosi 4 kcal na 100 g produktu.
  • O zmniejszonej wartości energetycznej  / Reduced / Fever calories – produktowi można nadać taką cechę, gdy jego wartość energetyczna została zmniejszona o 30% w stosunku do jego odpowiednika. Dodatkowo należy wskazać cechę, która wpłynęła na obniżenie kaloryczności produktu.
  • O niskiej zawartości tłuszczu / Low fat – produkt, który zawiera maksymalnie 3 g tłuszczu w 100 g produktu stałego lub 1,5 g tłuszczu w 100 ml produktu w postaci płynnej. Dla mleka półtłustego jest to maksymalna wartość 1,8 kcal w 100 ml.
  • O niskiej zawartości kwasów tłuszczowych nasyconych / Low SFA – produkt, który zawiera maksymalnie 1,5 g kwasów tłuszczowych nasyconych w 100 g produktu stałego lub 0,75 g w 100 ml produktu płynnego, a kwasy tłuszczowe nie stanowią więcej niż 10% całkowitej energetyczności produktu.
  • Nie zawiera kwasów tłuszczowych nasyconych – produkt, który zawiera maksymalnie 0,1 g nasyconych kwasów tłuszczowych na 100 g produktu.
  • O niskiej zawartości cukrów – produkt zawierający nie więcej niż 5 g cukrów na 100 g lub 2,5g na 100 ml.
  • Nie zawiera cukrów / Sugar free – gdy w 100 g produktu znajduje się maksymalnie 0,5 g cukrów
  • Bez dodatku cukru – produkt nie zawiera żadnych cukrów dodanych w procesie produkcji. Jeśli zawiera cukry naturalnie występujące w produkcie to producent musi na opakowaniu zamieścić informację: „Zawiera naturalnie występujące cukry”.

Jak widać, istnieje duża różnorodność tzw. produktów light. Aby obniżyć wartość kaloryczną produktu konieczne jest użycie różnych technologii, w celu utrzymania smaku, konsystencji, czy zapachu, na czym zależy producentom. Wykorzystuje się różne substytuty o właściwościach podobnych do tłuszczu, czy cukru, których wartość jest obniżana. Dodawanych jest także wiele substancji chemicznych, które mają na celu nadać kolor, ulepszyć smak, poprawić konsystencję, aby tym samym „odchudzony” produkt w jak najmniejszym stopniu różnił się od swojego oryginalnego odpowiednika. Z tego względu warto przed zakupem zagłębić się w lekturę etykiety w celu sprawdzenia, ilość którego składnika została obniżona i co zostało dodane w jego miejsce.

Największą pułapką produktów light jest przekonanie konsumentów, że skoro spożywają produkt lekki, to mogą zwiększyć jego porcję. Jest to błędne myślenie, ponieważ taki produkt nie zawsze zawiera mniej kalorii, a niejednokrotnie zawiera np. więcej cukru (jeśli jest produktem odtłuszczonym). A obniżenie zawartości tłuszczu wiąże się z mniejszą ilością witamin w nim rozpuszczalnych (A, D, E, K).

Oczywiście, nie należy tu popadać ze skrajności w skrajność. Wszak ważne jest zróżnicowanie produktów w diecie. Dokonujmy zatem wyborów mądrze i świadomie czytając przy tym etykiety.


mgr Magdalena Szuchnik -dietetyk kliniczny. Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Prowadziła edukację żywieniową pacjentów warszawskich szpitali. Biegle włada językiem angielskim także w zakresie dietetyki.


dietetyk.m.galazka@gmail.com

Leave A Reply