Rzęsistkowica to ostra lub przewlekła choroba pasożytnicza dróg moczowo-płciowych, wywołana przez pierwotniaka Trichomonas vaginalis (Rzęsistek pochwowy). Choroba przenoszona jest przez kontakty płciowe, częściej występuje u kobiet. Może mieć charakter bezobjawowy, a nosiciele nieświadomie i z łatwością zakażają osoby zdrowe. Przy wykorzystaniu antybiotykoterapii rzęsistkowica jest w pełni wyleczalna.
Do zakażenia rzęsistkiem dochodzi poprzez drogę kontaktów seksualnych. Rzęsistek to pierwotniak wyposażony w witki ułatwiające mu ruch w wodnym środowisku. Żyje on w wydzielinach osoby zakażonej. Aparat ruchowy rzęsistka uławia mu transport do wielu narządów, przez co zakażenie rzadko obejmuje jedno miejsce. Łatwo przenosi się z pochwy, gdzie wywołuje rzęsistkowe zapalenie pochwy, na cewkę moczową i pęcherz, szyjkę macicy i dalej do pozostałych narządów układu rozrodczego kobiety. U mężczyzn rzęsistek najczęściej kolonizuje cewkę moczową, gruczoł krokowy i pęcherzyki nasienne. Do zakażenia parterki dochodzi podczas niezabezpieczonego współżycia, gdzie zakażone nasienie ma kontakt z śluzówką pochwy.
Objawy zakażenia rzęsistkiem pochwowym
Wśród objawów zakażenia rzęsistkiem wymienia się cuchnące, pieniste, szaro-żółtawe lub zielonkawe upławy u kobiet, oraz wydzielinę z cewki moczowej mężczyzn (zdarza się, że wydzielina ma charakter ropny). Okolice intymne stają się podrażnione przez świąd, pojawia się pieczenie i ból. U kobiet dolegliwości nasilają się w podczas miesiączkowania. Gdy dojdzie do zakażenia dróg moczowych najczęściej występuje częstomocz, ucisk podbrzusza i bolesne parcie na mocz. Infekcja rzęsistkiem wywołuje ostry stan zapalny, który nieleczony przechodzi w stan przewlekły. Choroba często współwystępuje z zakażeniami grzybiczymi lub bakteryjnymi. Przewlekle nieleczona rzęsistkowica może prowadzić do powikłań pod postacią niepłodności lub zaburzeń ciążowych. Zdarza się, że choroba ma charakter bezobjawowy, zwykle u mężczyzn, gdzie rzęsistek występuje na zewnętrznych narządach płciowych nie dając chorobowych objawów. Jest to tym groźniejsze, że nieświadomie dochodzi do zakażenia kolejnych partnerek. Zwykle, po latach utajenia, choroba ujawnia się w stanie ostrym.
Przypadkowe kontakty seksualne
Rzęsistkowica rzadko dotyka kobiet posiadających stałego partnera seksualnego i regularnie kontrolujących swoje zdrowie intymne u lekarza ginekologa. Zdecydowanie częściej chorują natomiast kobiety utrzymujące kontakty seksualne z wieloma partnerami oraz kobiety zaniedbujące higienę osobistą. Rzęsistek pochwowy przenoszony jest także przez wspólne używanie rzeczy osobistych z osobą zakażoną np. ręczników.
Leczenie zakażenia rzęsistkiem pochwowym
Po ustaleniu diagnozy, na podstawie mikroskopowego badania wydzieliny pochwowej, lekarz ginekolog (także urolog lub wenerolog) ustali odpowiednie leczenie. Do leczenia rzęsistkowicy stosuje się antybiotyk -pochodne imidazolu, największą skuteczność wykazuje metronidazol. Obowiązkowo równoczesnemu leczeniu poddaje się również wszystkich partnerów seksualnych kobiety z rzęsistkowicą, gdyż istnieje niemal pewność zakażenia. Kontrolę leczenia przeprowadza się po 3 tygodniach od zakończenia antybiotykoterapii.