Przygotowując wyprawkę szkolną dla dziecka rodzice skupiają się zazwyczaj na zakupie podręczników i zeszytów. Często zapominają, iż regularne sprawdzanie stanu zdrowia dziecka jest kluczową kwestią prawidłowego rozwoju pociechy i funkcjonowania w szkole. Oczy są jednym z najważniejszych narządów, dzięki nim dziecko zdobywa aż 90% wiedzy o świecie. Liczba dzieci z wadami wzroku, jak alarmują okuliści, rośnie z roku na rok w szybkim tempie. Jak dbać o wzrok dziecka podpowiada specjalista Optometrii Klinicznej z Centrum Okulistycznego Nowy Wzrok – Piotr Toczołowski.
Obciążenie procesem nauki wymuszające pracę oczu w bliskiej odległości oraz wielogodzinne spędzanie czasu przed ekranem monitora i telewizora są głównymi przyczynami przybywającej ilości krótkowidzów. Do najczęstszych wad wzroku u dzieci należy również nadwzroczność i astygmatyzm. Czasami występuje także zez rozbieżny lub zbieżny obojga oczu oraz amblyopia, czyli osłabienie zdolności widzenia w jednym oku, tak zwane „leniwe oko”, które może być wynikiem zeza lub wad refrakcyjnych. Brak obowiązkowych badań okulistycznych, umożliwiających wykrycie wad wzroku we wczesnej fazie, sprawia iż rodzice powinni obserwować od najmłodszych lat rozwój prawidłowego widzenia dziecka oraz zgłaszać się do okulisty z niepokojącymi objawami.
Alarmujące sygnały
Należy zwrócić szczególną uwagę, gdy dziecko często mruży, pociera i wytrzeszcza oczy. Niepokojącym symptomem są również częste zapalenie spojówek, zezowanie i bóle głowy niewiadomego pochodzenia oraz bezwiedne przesuwanie się do ekranu komputera lub telewizora. Nie należy również ignorować problemów z nauką czytania i pisania na wstępnym etapie edukacji dziecka. Może się okazać, iż przyczyny frustracji i niepowodzeń w szkole nie wynikają z rozkojarzenia lub lenistwa dziecka, lecz są efektem pogłębiającej się u niego wady wzroku.
Profilaktyka, a leczenie wad wzroku
W dbaniu o wzrok dziecka bardzo ważna jest profilaktyka związana z utrwalaniem dobrych nawyków. W przypadku dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym dotyczy to przede wszystkim: przestrzegania właściwej odległości od ekranu telewizora (co najmniej 3 metry) i komputera, prawidłowej postawy ciała podczas pisania i czytania. Równie istotne jest także właściwe oświetlenie miejsca pracy dziecka – z lewej strony biurka z przodu. W ramach profilaktyki, szczególnie w okresie letnim, rodzice powinni również zadbać o ochronę oczu dziecka przed promieniowaniem UV i szkodliwymi działaniami promieni słonecznych.
Niestety w wielu przypadkach z powodu braku odpowiedniej profilaktyki jak również wad wrodzonych, wykrytych zbyt późno, okazuje się iż trzeba rozpocząć proces leczenia zdiagnozowanej już wady wzroku. Najczęściej wówczas stosowanym, standardowym leczeniem jest noszenie szkieł korekcyjnych w ciągu dnia. Jeśli zgodnie z zaleceniem lekarza decydujemy się na zakup okularów korekcyjnych należy pamiętać, aby dokonać ich zakupu w profesjonalnym salonie optycznym. Warto skorzystać z pomocy specjalisty – pracownika zakładu optycznego, który pomoże dobrać odpowiednie noski, zauszniki i oprawki, aby dawały małemu użytkownikowi okularów jak najlepszą wygodę. Alternatywą dla starszych dzieci są dzienne soczewki kontaktowe, które zazwyczaj noszą nastolatki i niektóre młodsze dzieci, wykazujące się wystarczającą odpowiedzialnością i umiejętnością radzenia sobie z zakładaniem, ściąganiem i pielęgnacją soczewek.
Nowoczesne metody korekcji wzroku u dzieci
Obecnie rozwój nowych technologii umożliwia skuteczne leczenie wad wzroku, które jest łatwiejsze i bardziej komfortowe dla młodych pacjentów. Ponieważ u dzieci nie można przeprowadzić operacji laserowej korekcji wzroku, korzystając z postępu nauki i wiedzy specjalistów wynaleziono innych sposób. Jednym z nowoczesnych rozwiązań, stosowanych również z sukcesem w okulistyce dziecięcej jest ortokorekcja, czyli niechirurgiczna metoda korekcji krótkowzroczności i niewielkiego astygmatyzmu. Polega ona na modelowaniu kształtu rogówki oka za pomocą najnowszej generacji soczewek ortokeratologicznych OrtoK. Cały proces korekcji odbywa się podczas snu, dzięki czemu w ciągu dnia dziecko widzi dobrze bez użycia okularów czy tradycyjnych soczewek kontaktowych.
Prosta czynność, jaką jest założenie soczewek przed położeniem się spać, zapewnia korekcję wady wzroku na 16 – 40 godzin. Czas działania ortokorekcji uzależniony jest od takich czynników jak wielkość wady wzroku, ilość godzin snu, okres stosowania ortokorekcji oraz podatność tkanki rogówki na działanie soczewek. W przypadku, gdy korekcja utrzymuje się do 40 godzin soczewki OrtoK wystarczy zakładać co drugą noc – wyjaśnia specjalista Optometrii Klinicznej, Piotr Toczołowski z Centrum Okulistycznego Nowy Wzrok, gdzie tego typu soczewki dobiera się młodym pacjentom z powodzeniem od 10 lat.
Przy stosowaniu się do wszystkich zaleceń specjalisty soczewki ortokeratologiczne stanowią bezpieczny i zdrowy sposób korekcji wzroku dziecka podczas snu. W przeciwieństwie do okularów, które w trakcie uprawiania sportu lub zabawy mogą ulec uszkodzeniu kalecząc oko, soczewki OrtoK zakładane na noc pozwalają dzieciom cieszyć się pełną aktywnością w ciągu dnia. Ortokorekcja może być stosowana u dzieci już od 10 roku życia. Dodatkowo cały proces jest odwracalny, co oznacza, że po zaprzestaniu stosowania ortosoczewek rogówka wraca do swojego pierwotnego kształtu i można ponownie zacząć nosić szkła kontaktowe lub okulary – wyjaśnia optometrysta, Piotr Toczołowski.
Oczy to organ umożliwiający dzieciom aktywne poznawanie świata, dlatego rodzice powinni szczególnie zadbać o wzrok dzieci od najmłodszych lat. Prawidłowe widzenie jest kluczowym elementem w efektywnym procesie edukacji dziecka. W miarę możliwości warto skontrolować wzrok dziecka, zanim po wakacjach zadzwoni pierwszy szkolny dzwonek.
Ortokorekcja – o metodzie
Ortokorekcja jest niechirurgiczną metodą korekcji krótkowzroczności oraz niewielkiego astygmatyzmu. Proces korekcji odbywa się w nocy, przy pomocy twardych, gazoprzepuszczalnych soczewek ortokeratologicznych, które delikatnie i bezpiecznie zmieniają przednią krzywiznę rogówki oka. Dzięki temu, w ciągu dnia pacjent widzi dobrze bez użycia tradycyjnych soczewek czy okularów. Ortosoczewki mogą być stosowane przez pacjentów z rozwijającą się wadą wzroku, w których przypadku przeciwwskazana jest chirurgiczna korekcja wzroku. Prosta czynność, jaką jest założenie soczewek przed położeniem się do snu zapewnia korekcję wady wzroku. Cały proces korekcji jest odwracalny, co oznacza, że po zaprzestaniu stosowania ortosoczewek rogówka wraca do swojego pierwotnego kształtu.
Współczesne soczewki ortokorekcyjne wykonywane są z nowoczesnych polimerów bardzo dobrze przepuszczających tlen, lepiej niż soczewki miękkie. Soczewki najnowszej generacji używane w ortokorekcji mają odwrotną geometrię. Składają się z kilku stref o różnej krzywiźnie. Średnica ortosoczewki ma 10 mm (soczewki miękkiej – 15mm).
Ortosoczewki zakłada się na czas snu a efekt korekcji utrzymuje się 16 – 40 godzin.
Nowa metoda – długa historia
Od wieków szukano sposobów poprawy ostrości widzenia poprzez wyrównywanie krzywizn rogówki. Pierwsze kroki w kierunku jej mechanicznego modelowania podjęli kilkaset lat temu Chińczycy. Na zamknięte oczy kładziono wówczas niewielkie woreczki z piaskiem, które poprzez uciskanie rogówki miały za zadanie jej spłaszczenie, a tym samym polepszenie ostrości widzenia. Przez długi czas mechaniczny sposób nadawania rogówce odpowiedniego kształtu był niedoceniany.
W latach 60. okuliści z Kanady i Stanów Zjednoczonych zauważyli, że zakładanie twardych soczewek kontaktowych powoduje czasowe zmiany w kształcie rogówki. W ciągu kolejnych 50 lat nieustannie udoskonalano materiał, z którego wykonane są soczewki, aby spełniał wysokie wymagania oczu pacjenta.
Ortokorekcja – dla kogo?
Jest to metoda przeznaczona dla osób z krótkowzrocznością do -5D oraz astygmatyzmem do 1,5D. Ortosoczewki mogą nosić dzieci od 10 roku życia. Nie ma górnej granicy wiekowej, która ograniczałaby stosowanie ortosoczewek.
Krótkowzroczność jest to wada spowodowana zbyt dużą mocą optyczna oka (rogówki i soczewki) w stosunku do długości gałki ocznej. W wyniku tej dysproporcji wpadające do oka promienie świetlne skupiają się przed siatkówką zamiast na niej. Powoduje to zamazane widzenie obiektów znajdujących się daleko przy stosunkowo poprawnym widzeniu z bliska. Działanie ortosoczewki polega na spłaszczaniu rogówki podczas snu tak, by światło ogniskowało się na siatkówce.
Astygmatyzm jest to często spotykana wada wzroku, która cechuje się niewyraźnym widzeniem spowodowanym nieregularnym kształtem rogówki lub soczewki. Promienie przechodzące przez oko załamywane są pod różnymi kątami i skupiają się w różnych płaszczyznach zamiast w jednym punkcie. Działanie ortosoczewki polega na spłaszczeniu i wyrównaniu kształtu rogówki podczas snu. Poprawiony kształt rogówki zapewnia dokładne skupienie promieni świetlnych we właściwym kierunku i ogniskowanie ich na siatkówkę.
2 komentarze
Ciekawy artykuł! Zwłaszcza fragment o Ortokorekcjnej metodzie korekcji wzroku. Szkoda tylko, że dotyczy ona tylko tych dzieci, które mają krótkowzroczność i astygmatyzm. Moje dzieci mają nadwzroczność i astygmatyzm.
Malinka, moje dziecko również ma nadwzroczność i astygmatyzm.W zeszłym tygodniu pozbyliśmy się zespołu oka leniwego i zeza. Może w przyszłości będą metody które obejmą wady naszych dzieci.