O złym stanie powietrza w Polsce oraz negatywnym wpływie smogu na organizm człowieka mówi się coraz częściej. Wśród najskuteczniejszych metod ochrony przed szkodliwymi zanieczyszczeniami zazwyczaj wymienia się oczyszczacze powietrza. Warto przyjrzeć się bliżej tym urządzeniom, aby odpowiedzieć na pytanie o to, czy naprawdę są w stanie oczyścić dom ze smogu.
Skład systemu filtracyjnego
Ocenę pracy oczyszczacza warto rozpocząć od zajrzenia do jego wnętrza. Najważniejszym elementem każdego oczyszczacza są filtry, ponieważ to właśnie one odpowiadają za likwidację szkodliwych cząsteczek. W urządzeniach antysmogowych przeznaczonych do użytku domowego najczęściej wykorzystuje się:
- Filtry HEPA – są w stanie usunąć ponad 99% cząsteczek o średnicy większej niż 0,3 μm oraz 95% cząsteczek mniejszych od 0,3 μm. Pośród wyłapywanych przez nie zanieczyszczeń znajdują się pyły zawieszone, czyli jeden z najgroźniejszych składników smogu. Technologia HEPA radzi sobie również z kurzem, pleśnią, pyłkami, roztoczami i większością bakterii.
- Filtry węglowe – zbudowane z węgla aktywnego, który wykazuje znakomite właściwości adsorpcyjne. Oczyszczają powietrze z lotnych związków organicznych i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, wśród których znajdują się substancje o potwierdzonym działaniu karcynogennym. Likwidują też dym papierosowy i brzydkie zapachy.
Dzięki wspólnej pracy tych dwóch filtrów z powietrza usuwanych jest prawie 100% zanieczyszczeń, których zabójcze działanie zaprezentowane zostało na blogu prawdaosmogu.pl. Pomimo znakomitej skuteczności filtra węglowego i HEPA w niektórych urządzeniach system filtracyjny składa się z dodatkowych elementów. W rankingu oczyszczaczy powietrza www.ranking-oczyszczaczy.pl można wyszukać modele posiadające:
- filtry wstępne, wychwytujące duże zanieczyszczenia, dzięki czemu nie gromadzą się one na powierzchni innych filtrów;
- filtry katalityczne, usuwające m.in. benzen, formaldechydy, siarkowodów i amoniak;
- jonizatory powietrza, które przywracają równowagę między kationami i anionami oraz niszczą wirusy, bakterie i toksyczne opary;
- lampy UV, wytwarzające promienie ultrafioletowe, które zwalczają bakterie, pleśń i wirusy;
- filtry wodne, które pochłaniają większe zanieczyszczenia, w tym sierść, kurz i pyłki.
Przebieg procesu oczyszczania
Aby powietrze zostało oczyszczone przez system filtracyjny, konieczne jest zassanie go do wnętrza urządzenia, za co odpowiedzialny jest wentylator. Filtr węglowy i HEPA nie niszczą szkodliwych zanieczyszczeń, tylko pochłaniają je, uniemożliwiając powrót do otoczenia. Podobne dzieje się w przypadku filtrów wodnych, których pracę można określić jako “mycie powietrze”. Duże zanieczyszczenia zostają uwięzione w zbiorniku z wodą, co zapobiega ich ponownemu przedostaniu się do pomieszczenia. Jonizatory, lampy UV i filtry katalityczne działają trochę na innej zasadzie, ponieważ rozbijają i niszczą cząsteczki zanieczyszczeń. Po przepłynięciu przez cały system filtracyjny powietrze wraca do otoczenia wolne od zanieczyszczeń.
Prędkość usuwania smogu
Przedstawione powyżej informacje nie pozostawiają wątpliwości co do tego, że oczyszczacz powietrza to urządzenie, które eliminuje z domu niebezpieczny smog, a także wiele innych patogenów. Warto jednak sprawdzić, jak wygląda prędkość przepływu powietrza przez oczyszczacz, od której uzależnione jest tempo filtracji, czyli eliminacji szkodliwych zanieczyszczeń. Odpowiedzią na to pytanie jest wskaźnik CADR. To skrót od słów Clean Air Delivery Rate, co można przetłumaczyć jako współczynnik dostarczania świeżego powietrza bądź wskaźnik czystości dostarczonego powietrza. CADR to międzynarodowy standard wprowadzony przez niezależną amerykańską organizację badawczą Association of Home Appliance Manufacturers (AHAM), którego celem jest ocena skuteczności oczyszczacza powietrza. CADR wskazuje ilość powietrza, którą urządzenie jest w stanie przefiltrować w ciągu jednej godziny, tak więc im wyższy jest ten współczynnik, tym szybciej usuwane są groźne zanieczyszczenia. Jeżeli CADR oczyszczacza przeznaczonego do pomieszczenia o wielkości 80 m³ wynosi 200 m³/h, to po wykonaniu prostego obliczenia (powierzchnia w m³/CADR) okazuje się, że w ciągu jednej godziny powietrze zostanie przefiltrowane dwu i półkrotnie, a czas pojedynczej wymiany powietrza to 24 min. Większość oczyszczaczy jest w stanie przefiltrować powietrze przynajmniej raz w ciągu godziny, co oznacza, że usuwają smog nie tylko skutecznie, ale i szybko. Niemniej aby zapewnić sobie stale czyste powietrze należy zadbać o dużo większą liczbę cykli oczyszczania. I tak niedrogi ale skuteczny oczyszczacz Klarta Forste dostępny na klarta.pl potrafi powietrze w pokoju o powierzchni 12 metrów kwadratowych przefiltrować około 7 razy (na najwyższym trybie pracy).
