Bolący brzuch, wzdęcia, nudności, kłucie, uczucie przepełnienia czy kolka – to dolegliwości wielu Polek. Wiele z nich mija szybko i nie wraca, ale jeżeli objawy te pojawiają się często, nie można ich ignorować.
Nie każdy silny i nagły ból brzucha spowodowany jest chorobą, która wymaga natychmiastowego skontaktowania się z lekarzem i leczenia szpitalnego. Warto zastosować leki czy lekką dietę, ale nie lekceważyć swojego problemu, zwłaszcza gdy w ostatnim czasie jest on nasilony. Wiele niebezpiecznych schorzeń w początkowych fazach rozwoju nie daje żadnych objawów lub są to objawy mylone z innymi dolegliwościami, a pacjent trafia do lekarza już w zaawansowanym stanie choroby.
Ból spastyczny czy stały?
Bóle brzucha można podzielić na dwa rodzaje – spastyczny, czyli kolkowy, a także stały. Bóle spastyczne mają charakter krótkotrwały, zwykle odczuwalne są jako intensywne, ale krótkie skurcze, po których następuje okres względnie bezbolesny. Wywołują je skurcze mięśni gładkich w brzuchu, pojawiają się najczęściej przy nadmiernym gromadzeniu się gazów lub przy bólach miesiączkowych, rzadziej przy zapaleniach pęcherzyka żółciowego, kamicy żółciowej czy kolce nerkowej. Bóle stałe z kolei odczuwane są jako kłucie, pieczenie czy ściskanie o takim samym nasileniu – przeważnie jest to objaw zapalenia w jamie brzusznej, wrzodów żołądka czy dwunastnicy i wielu innych schorzeń.
Warto też pamiętać, że bóle brzucha mogą być mylnie zdiagnozowane w domu. Zdarza się, że są one związane także z zawałem mięśnia sercowego, chorobami kobiecymi, na przykład skrętem lub pęknięciem jajnika, ciążą urojoną, zapaleniem przydatków, torbielami jajnika, zapaleniami stawów krzyżowo-biodrowych czy chorobami metabolicznymi jak cukrzyca lub endokrynologicznymi, głównie związanymi z tarczycą.
Kiedy iść do lekarza?
W większości przypadków bóle menstruacyjne, ból żołądka czy ból jelit można złagodzić przez leki przeciwbólowe oraz rozkurczające, na przykład No-Spa. Są one dostępne bez recepty i są bezpieczne w stosowaniu, niemniej jednak nie należy ich nadużywać, co dotyczy głównie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, czyli potocznie przeciwbólowych – ich nadmiar może zaostrzać bóle żołądka, a nawet przyczynić się do powstawania wrzodów. Także pomóc może ciepły termofor przyłożony do brzucha lub ciepła kąpiel. W przypadku dolegliwości ze strony układu pokarmowego należy zrezygnować z ciężkostrawnego jedzenia, najlepiej pić niegazowaną wodę w dużych ilościach.
Z lekarzem należy skontaktować się wtedy, gdy intensywny ból utrzymuje się stale dłużej niż przez 2 godziny, jest nawracający w ostatnich 24 godzinach, również wówczas, gdy ma się wątpliwości co do jego pochodzenia, na przykład w sytuacji, gdy nie jest to ból miesiączkowy czy charakterystyczny dla niestrawności.
Jeżeli ból jest gwałtowny, brzuch jest wzdęty, tkliwy, bolesny, pojawia się wysoka gorączka, wzmożona potliwość, dreszcze, niskie ciśnienie, omdlenia, wtedy natychmiast należy zadzwonić na pogotowie.
Tylko specjalista jest w stanie określić dokładną przyczynę bólu, na przykład ból jelit wynikający z ich zapalenia, ból związany z kolką nerkową czy wrzodami żołądka. Szybkie zgłoszenie się do lekarza pozwoli na reakcję o czasie i uniknięcie poważniejszych problemów.