Mówiliśmy już jak poradzić sobie z przewijaniem. Kolejnym wyzwaniem z jakim spotykają się świeżo upieczeni rodzice może być kąpiel noworodka. Wielu osobom pierwsze kąpiele mogą sprawiać duże trudności- głównym powodem jest obawa przed zrobieniem dziecku krzywdy. Odłóżmy więc obawy i spróbujmy razem się do tego przygotować.
Pamiętajmy, że dopóki dziecko samo się nie przemieszcza oraz nie ma upałów (nie poci się zbytnio), codzienne kąpiele nie są wymagane. Pod jednym warunkiem: że podczas każdej zmiany pieluszki dokładnie przemywamy skórę w tej okolicy.
Szykujemy kąpiel dla noworodka
O czym warto pamiętać szykując kąpiel? Przede wszystkim należy zadbać, aby w pomieszczeniu, w którym ma się ona odbywać nie było przeciągów i było w nim ciepło, około 22-24˚C. Woda do kąpieli powinna mieć temperaturę około 34-37˚C. Jeśli nie mamy pod ręką termometru, wystarczy sprawdzić temperaturę wody wkładając do niej łokieć lub przedramię. Jeśli woda jest przyjemnie ciepła i nie mamy wrażenia, że jest chłodnawa ani wyraźnie ciepła, to śmiało możemy kąpać w niej malucha. Pierwsze kąpiele nie powinny trwać zbyt długo, aby nie wychładzać dziecka.
Kosmetyki dla niemowląt
Do pielęgnacji skóry niemowlęcia używajmy kosmetyków przeznaczonych specjalnie dla niemowląt. Mydła i płyny dla dorosłych mogą podrażniać skórę (z powodu zawartych w nich substancji zapachowych i konserwantów) oraz mogą zaburzać czynność ochronnej bariery naskórka (kosmetyki dla dorosłych mają inny odczyn). Używajmy więc delikatnych mydeł/kostek myjących lub płynów specjalnie przeznaczonych dla niemowląt. Aktualnie w ofercie jest mnóstwo kosmetyków, dlatego każdy może wybrać coś odpowiedniego dla swojego dziecka ( …i portfela). Jeśli dzidziuś ma skórę skłonną do przesuszania warto pomyśleć o kosmetykach z emolientami -nawilżają one skórę jednocześnie natłuszczając. Można je spotkać w formie płynów, lotionów, kremów i maści. Według specjalistów po kąpieli najlepiej wetrzeć w skórę krem z emolientem zamiast oliwki.
Jeśli skóra jest skłonna do alergii i podrażnień, można pomyśleć o kosmetykach hipoalergicznych lub do skóry atopowej.
Do kąpieli noworodków i niemowlaków nie są konieczne myjki. Jeśli jednak chcemy ich używać, muszą one nadawać się do wyprania lub wygotowania.
Najwygodniejsze do kąpieli maluchów będą wanienki. Można ustawić je na wysokości wygodnej dla rodzica i łatwo dbać o ich czystość. Wanienka powinna stać na stabilnym podłożu, aby nie wywróciła się podczas kąpieli. Nie trzeba nalewać do niej zbyt wiele wody. Wystarczy, jeśli woda będzie przykrywała dziecko do połowy.
Wkładając dziecko do wanienki, podtrzymujmy mu jedną ręką plecki, barki i główkę, tak aby górna część ciała znajdowała się nieco wyżej. Uchwyćmy palcami tej ręki bark lub ramię dziecka -zabezpieczy je to przed wyślizgnięciem się. Druga ręka służy nam do mycia i opłukiwania malucha.
Kąpiel noworodka to nic trudnego
Dopóki nie nabierzemy wprawy w kąpaniu swojej pociechy, początkowo możemy myć noworodka zwilżonym miękkim ręcznikiem lub namydlić dziecko na przewijaku (lub na innym sprzęcie, na którym możemy bezpiecznie położyć malucha), a następnie spłukać mydło w wanience. Początkowo (gdy nie mamy wprawy) unikajmy stosowania płynów zawierających oliwkę/emolient. Zapobiegnie to wyślizgnięciu się nam dziecka przy wkładaniu lub wyjmowaniu z wanienki, ponieważ skóra dziecka jest wtedy bardziej śliska.
Do wanienki możemy włożyć specjalną wkładkę z gąbki, która ma na celu zabezpieczyć malucha przed ślizganiem się. Pamiętajmy jednak, aby okresowo je wymieniać.
Podczas kąpieli wszystkie przybory powinny być w zasięgu ręki, a w szczególności ręcznik. Po kąpieli otulmy dziecko dokładnie miękkim ręcznikiem, żeby było mu ciepło i osuszmy.
Po zakończonej kąpieli wykonajmy toaletę pępka (jeśli kikut pępowiny jeszcze nie odpadł) i wykonajmy toaletkę oczu dziecka gazikami z przegotowaną wodą lub solą fizjologiczną. Niekiedy możemy spotkać się z teoriami, że nie zaleca się kąpieli noworodka do czasu odpadnięcia pępowiny. Jeśli jednak pępek goi się prawidłowo, jego zamoczenie nie jest groźne, szczególnie jeśli w wanience nie ma zbyt dużo wody i nie jest on zanurzony.
- Bardzo ważne jest to, że kąpiel powinna być przyjemnością zarówno dla rodzica jak i dziecka. Jeśli jesteśmy rozdrażnieni i zmęczeni, lepiej zrezygnować z kąpieli lub powierzyć ją drugiej osobie.
- Nie wkładajmy do wanienki dziecka, które boi się wody – może warto zacząć od oswajania malca z wodą, początkowo poprzez mycie wilgotnym ręcznikiem i stopniowym pokonywaniem barier.
- Jeśli nie wiemy dlaczego maluch płacze, spróbujmy zacząć od podniesienia temperatury w pomieszczeniu, w którym odbywa się kąpiel.
- Nie kąpmy dziecka głodnego, ani też zaraz po jedzeniu (może mu się ulać i zwiększa się ryzyko zachłyśnięcia). Najlepiej wybrać moment „pomiędzy”.
- Zróbmy z kąpieli rytuał i wykonujmy go regularnie o mniej więcej stałej porze, np. wieczorem. Da to dziecku poczucie bezpieczeństwa.
- Pamiętajmy, że dla starszego dziecka kąpiel też może być przyjemnym elementem dnia
Przeczytaj również:
Pierwsze kroki rodzicielstwa cz. 1 – przewijanie
Pierwsze kroki rodzicielstwa cz. 3 – pielęgnacja pępowiny
Pierwsze kroki rodzicielstwa cz. 4 – higiena noska i oczu dziecka
Marlena Roszkowska –położna. Ukończyła studia magisterskie na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. Jej zawodowe zainteresowania to przede wszystkim porody domowe, położnictwo naturalne oraz społeczna i zawodowa pozycja położnych w Polsce. Obecnie pracuje w Klinicznym Oddziale Neonatologii w szpitalu im. Orłowskiego w Warszawie.
