Ksylitol – modny cukier na zdrowe zęby?

Spożywanie produktów zawierających zwykły cukier, to najczęstsza przyczyna powstawania próchnicy zębów i chorób dziąseł. Sprawia, że środowisko jamy ustnej staje się kwaśne, co prowadzi do demineralizacji szkliwa. Skutecznie zapobiega temu ksylitol, czyli cukier brzozowy. Jest on naturalnym i zdrowym słodzikiem, który wzmacnia zęby, a nawet leczy ubytki próchnicze.

Zwykły cukier osłabia szkliwo, ksylitol je odbudowuje

W jamie ustnej człowieka znajduje się ponad 400 typów bakterii. Większość z nich jest nieszkodliwa, ale w połączeniu z cukrem mogą przynieść katastrofalne skutki dla zębów i dziąseł. Bakterie wykorzystują cukry jako pożywkę, produkują kwasy powodując demineralizację szkliwa i tym samym osłabiając je.

Nie bez powodu stomatolodzy zalecają, by po każdym posiłku żuć gumę. A to dlatego, że w jej składzie znajduje się ksylitol, który m.in. przywraca zasadowe środowisko w jamie ustnej i pobudza wytwarzanie śliny – naturalnej ochrony szkliwa przed szkodliwymi bakteriami. – Ksylitol jest słodkim w smaku, pięciowęglowym alkoholem polihydroksylowym, który  w przeciwieństwie do zwykłego cukru, nie fermentuje w jamie ustnej i tym samym nie zamienia się w kwasy. Wręcz przeciwnie: wzmacnia proces mineralizacji szkliwa i chroni przed dalszymi zmianami próchniczymi – wyjaśnia lek. stom. Monika Stachowicz z Centrum Leczenia i Profilaktyki Paradontozy Periodent w Warszawie.

Ksylitol ma również wpływ na powstawanie kamienia. Zmniejsza ilość nierozpuszczalnych polisacharydów i zwiększa udział tych rozpuszczalnych. Dzięki temu płytka nie przylega tak ściśle do zębów i łatwiej jest ją usunąć przez szczotkowanie oraz przepływ śliny.

Czytaj skład na etykietach produktów

Słodycze są najczęstszą, obok przekąsek pomiędzy posiłkami i picia słodkich gazowanych napojów, przyczyną próchnicy. – By mieć zdrowe, piękne zęby wcale nie musimy odmawiać sobie czekoladowych przyjemności. Wystarczy, że będziemy wkładać do sklepowego koszyka te produkty, które zamiast  zwykłego cukru zawierają w swoim składzie ksylitol. Na etykietach produktów może on być ukryty pod symbolem E967 – tłumaczy lek. stom. Monika Stachowicz. Znajdziemy go również w sosach, dżemach, galaretkach, musztardach i mrożonych owocach morza. Ksylitol jest też naturalnym składnikiem niektórych owoców i warzyw, np. truskawek, malin, kalafiorów, szpinaku i sałaty.

Ksylitol zdrowy również dla dzieci

Ksylitol znajdziemy również w pastach do zębów, które mogą stosować małe dzieci już od pierwszego wyrżniętego ząbka. W przeciwieństwie do fluoru, który również wspomaga remineralizację szkliwa i aktywność przeciwpróchniczą, jest bezpieczny nawet gdy maluch ją przypadkiem połknie.

Rodzice mogą również zmniejszyć ryzyko wystąpienia próchnicy u swoich nowo narodzonych pociech, wycierając im dziąsła i pierwsze ząbki chusteczkami nasączonymi ksylitolem. Są przyjazne dla najmłodszych, gdyż występują w kilku różnych smakach np. mango, jabłko, winogrona.

Ksylitol lekiem na kserostomię

Produkty, które mają w swoim składzie cukier brzozowy, stymulują wytwarzanie śliny, dlatego są one idealne dla osób cierpiących na suchość w ustach. O tym schorzeniu świadczyć mogą spierzchnięte wargi, drapanie w gardle i piekący język. – Kserostomia to choroba, której nie należy bagatelizować. Przez wytwarzanie małych ilości śliny, możemy nabawić się chorób przyzębia i ubytków. Suchość w ustach mogą powodować np. nadciśnienie, cukrzyca, problemy z tarczycą i nerkami, niedobór witaminy z grupy B i żelaza, nałogowe palenie papierosów oraz silne emocje – wymienia dentystka. Ale na tym nie koniec. Przyczyną kserostomii mogą być także zażywane przez nas leki, np. obniżające ciśnienie krwi, nasenne, przeciwalergiczne, moczopędne, jak i przeciwbólowo-rozkurczowe. Suchość w ustach jest naturalnym zjawiskiem u osób w podeszłym wieku, po chemio i radioterapii.

Ślina, której wytwarzanie pobudza ksylitol, stanowi naturalną ochronę zębów i jamy ustnej. M.in. ogranicza przyleganie bakterii, niszczy je i hamuje ich powstawanie, przywraca prawidłowe pH i równowagę kwasowo-zasadową w ustach. Ślina potrzebuje około godziny na regenerację swojego pH, dlatego specjaliści przestrzegają przed przekąskami pomiędzy posiłkami. W przeciwnym razie przyjazne środowisko dla szkodliwych dla zębów bakterii będzie utrzymywać się przez dłuższy czas, niszcząc nasze zęby.

Ksylitol nie jest lekiem na całe zło

Żucie gum i ssanie cukierków z ksylitolem nie uchronią nas całkowicie przed próchnicą, ubytkami i chorobami przyzębia. Należy też stosować podstawowe zasady higieny jamy ustnej, unikać przekąsek pomiędzy posiłkami i picia gazowanych napojów, a także regularnie poddawać zęby zabiegowi fluoryzacji, który wzmocni nasze szkliwo i dzięki czemu stanie się ono bardziej odporne na działanie kwasów i bakterii.