Organizm ludzki jest zbudowany z kilkudziesięciu pierwiastków, przy czym większość nich zaliczana jest do składników mineralnych. Ich zawartość może dochodzić do 4% ciała dorosłego człowieka (najwięcej można ich znaleźć w kościach i zębach, ale rozmieszczone są również w innych tkankach i narządach). Składniki mineralne mogą pełnić bardzo różne funkcje. By nasz organizm funkcjonował prawidłowo, potrzebne m.in. są: magnez, wapń, fosfor, potas, żelazo, cynk, sód, chlor, siarka, miedź, selen, mangan, molibden, chrom, jod, kobalt, fluor. Jeśli dochodzi do niedoborów, pojawiają się charakterystyczne dla każdego ze składników objawy, które ustępują po uzupełnieniu jego braków. Wraz z rozwojem nauki, lista niezbędnych pierwiastków stale się powiększa. Rola tych składników to przede wszystkim regulowanie gospodarki wodno-elektrolitowej, równowagi kwasowo-zasadowej, a także wielu procesów metabolicznych. Stały poziom równowagi procesów zachodzących w organizmie (czyli tzw. homeostaza), który jest niezależny od wpływów otoczenia pozwala w miarę sprawne funkcjonowanie organizmu, nawet wtedy, gdy wahania spożycia składników mineralnych są dość znaczne. Służą do tego między innymi mechanizmy wchłaniania jelitowego.
Wszelkie składniki (również mineralne) do organizmu powinny trafiać w odpowiednich ilościach i proporcjach. Dla człowieka głównymi źródłami są żywność, woda pitna, woda mineralna. Ostatnio coraz bardziej popularnymi sposobami na zaspokojenie potrzeb organizmu są preparaty, które w zależności od rodzaju mogą zawierać pojedyncze pierwiastki lub zestawy składników mineralnych. Mogą występować także w połączeniu z witaminami lub innymi składnikami odżywczymi. Składniki mineralne w żywności mogą występować w różnych ilościach. Zależy to od ich rodzajów, ewentualnej obróbki technologicznej, rodzaju surowców i warunków ich pozyskiwania. Niestety ze względu na coraz szybsze tempo życia i wieczny brak czasu, łatwość stosowania, dostępność i niewiedzę wiele osób woli stosować tego typu preparaty zamiast zadbać o urozmaicenie codziennej diety, co prawdopodobnie by wystarczało i stosowanie suplementów nie byłoby wymagane (są one zalecane w szczególnych przypadkach, takich jak np. osłabienie organizmu czy ciąża). Łatwe jest np. przedawkowanie chromu (składnika, którego nasz organizm potrzebuje w mikro-ilościach) ogólnie dostępnego w różnych środkach wspomagających odchudzanie (np. w herbatkach, proszkach, które dosypuje się do posiłków). Chrom odkłada się w organizmie, a w dużych ilościach może być toksyczny.
Nasz organizm może cierpieć zarówno z powodu długo utrzymujących się nadmiarów i niedoborów składników mineralnych. Może to zwiększać zapadalność na niektóre choroby cywilizacyjne, (np. cukrzyca, osteoporoza, choroby nowotworowe- rodzaj choroby zależy od pierwiastka), a także zaburzenia zdrowia spowodowane działaniem toksycznym. Odpowiednia podaż pierwiastków z dietą jest więc bardzo istotna nie tylko dla naszego samopoczucia, ale również dla zdrowia.
Przeprowadzone zostało badanie ankietowe, które miało na celu zbadać wiedzę respondentów na temat wody mineralnej i jej roli w organizmie, uzupełnianiu w diecie składników mineralnych, a także magnezu i wpływu obecności tego pierwiastka na organizm człowieka. Zostały wybrane do tego osoby pełnoletnie gdyż można było przypuszczać, że same podejmują wybory już podczas samodzielnych zakupów jak również podczas spożywania posiłków. Osoby, które wyraziły chęć wzięcia udziału w badaniu wypełniły anonimowy kwestionariusz ankiety skonstruowany specjalnie na potrzeby pracy magisterskiej.
Przeprowadzone badania pokazały, że wiedza była niewystarczająca. Być może tematyka jest niewystarczająco nagłaśniana w środkach masowego przekazu. Zbilansowana dieta może z łatwością dostarczyć magnezu z produktów spożywczych (chyba każdy potrafi tu wymienić kakao, banany, orzechy czy czekoladę, ale dobrymi źródłami są również pieczywo i kasze pełnoziarniste i inne produkty zbożowe). Uzupełniać ten pierwiastek w doskonały sposób można spożywając wodę mineralną, z której to składniki mineralne (w tym również magnez, ale nie tylko, bo dotyczy to również innych pierwiastków) są dobrze przyswajane i wchłaniane do naszego organizmu. Istotne by zwracać uwagę na rodzaj wody (korzystniejsze są te o większym stopniu mineralizacji) i wypijane ilości. Zaleca się spożywać wodę małymi, częstymi łykami, które zaspokoją pragnienie. Jest to lepsze rozwiązanie niż „wlanie” w siebie całej butelki wody. Osoby starsze, u których pojawić się może problem, o nie odczuwają pragnienia, nie lubią wody czy zwyczajnie zapominają o jej spożyciu powinny być również uświadamiane o istotności jej spożywania. By o tym pamiętać mogą zapisywać informacje na karteczkach jak to bywa stosowane np. podczas zażywania leków. Niestety jesteśmy masowo zalewani wszelkimi środkami typu „suplementy diety”, które obiecują wiele, również uzupełnienie pierwiastków, takich jak magnez. Po co jednak to robić, jeśli magnez można znaleźć w tym, co spożywamy na co dzień?
Artykuł powstał na podstawie pracy magisterskiej autora.
Przeczytaj również:
Rola wody mineralnej w uzupełnianiu wapnia w diecie
mgr Anna Kiędyś –dietetyk kliniczny. Absolwentka kierunku dietetyka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Udzielała porad pacjentom wielu warszawskich szpitali. W 2010 roku jej praca dyplomowa była prezentowana na konferencji „Między profilaktyką a medycyną kliniczną”. Była wolontariuszką Banku Żywności SOS, gdzie prowadziła edukację żywieniową młodzieży szkolnej i seniorów.
E-mail: ann.kiedys@gmail.com
3 komentarze
Ten artykuł przypomina oraz przybliża jakie korzyści daje woda mineralna dla prawidłowego oddziaływania w organiżmie. Ja właśnie bardzo dbam o to żeby była w moim codziennym pożywieniu,lecz zdarzają się przypadki,że producenci oszukują i są podrabiane marki wody mineralnej .Człowiek przeciętny nie wie czy mu się nie przytrafi kupić takie „byle co”.
Bardzo ciekawy artykuł. Nie znoszę faszerować się suplementami, a podczas odchudzania trzeba dostarczać więcej składników mineralnych organizmowi. Bardzo lubię pić wodę, ale jakoś nie mogłam znaleźć takiej, która by zawierała dużo magnezu. Ostatnio w sklepie zwróciłam uwagę na Ustroniankę z magnezem i witaminą B6. Z tego co wiem ta witamina poprawia wchłanianie się magnezu. Od paru tygodni piję Ustroniankę i przyznam, że jest bardzo smaczna. Jestem mniej zmęczona i mam więcej energii do ćwiczeń. Chyba za szybko się z nią nie rozstanę :))
Świetnie, że można dostarczyć składniki mineralne nie tylko za pomoca suplementów 😉