Pieluszkowe zapalenie skóry. Pielęgnacja przeciw odparzeniom

Co się dzieje pod pieluchą? Jest tam wilgotno i ciepło, kał i mocz drażnią skórę, pod szczelnie zapiętą, czasem za ciasną pieluchą brakuje powietrza. Jeśli pH kału i moczu jest zmienione (pod wpływem zakażeń, leków albo diety) – dodatkowo podrażnia. Ocierająca się o delikatną skórę dziecka pielucha wywołuje mikrourazy.

Pieluszka kojarzy się z dzieckiem, ale to samo dotyczy noszących pieluchy dorosłych. Ich skóra wraz z wiekiem staje się bardzo delikatna i wrażliwa, szczególnie w niedokrwionych miejscach nacisku leżącego ciała. U przewlekle leżących – dużych i małych – odleżyny są bardzo poważnym powikłaniem. Przerwanie bariery ochronnej naskórka umożliwia wnikanie innych czynników drażniących, takich jak np. mydła, detergenty, czy też alergeny z pieluszek. Na zmienionej zapalnie skórze, na pożywce z moczu i kału, łatwo namnażają się bakterie i drożdżaki.

Na skórze dziecka początkowo pojawia się niewielkie zaczerwienienie w okolicy narządów płciowych i odbytu. To początek pieluszkowego zapalenia skóry (PZS), zwanego potocznie „odparzeniem”. PZS, oznaczone kodem medycznym L22, jest najczęstszym schorzeniem skóry okresu niemowlęcego i występuje u co czwartego dziecka.

Po kilku dniach, a czasem już godzinach, zaczerwienienie może stać się nasilonym rumieniem. Dolegliwości mogą się rozszerzyć na pośladki, podbrzusze, krocze oraz bliższe części ud. Na zmianach rumieniowych pojawiają się grudki sączące i pęcherzyki. Pękające pęcherzyki tworzą nadżerki – żywe sączące się ranki.

Nasilenie oraz rozszerzenie rumienia ze złuszczaniem na obwodzie oraz dodatkowy wysiew grudkowo-krostkowych wykwitów może wskazywać na nadkażenie drożdżakami. Z kolei wystąpienie pęcherzy lub powierzchownych nadżerek pokrytych żółtymi strupami przemawia za wtórnym zakażeniem gronkowcowym. Paciorkowce są odpowiedzialne za wystąpienie wyraźnie ograniczonego rumienia (zaczerwienienia) w okolicy okołoodbytniczej – szerzącego się na narządy płciowe. Dziecko jest rozdrażnione, często płacze, źle śpi. Chora skóra jest bolesna i nadwrażliwa na zabiegi pielęgnacyjne.

Musimy zdawać sobie sprawę, że w życiu człowieka z pieluchą istnieją czynniki i sytuacje, które predysponują do powstania PZS. Należą do nich:

• wiek do 6 miesiąca, szczególnie u wcześniaków,
• przewlekłe leżenie lub siedzenie
• zakażenia: biegunki infekcyjne lub poantybiotykowe, zakażenia dróg oddechowych i uszu
• ząbkowanie
• „przegrzanie” pupy, szczególnie latem podczas długiej podróży samochodem, w obcisłych rajstopach
• skóra sucha i skłonna do podrażnień

Jedyną profilaktyką PZS jest prawidłowa pielęgnacja!

Stosowane obecnie pieluchy są nie tylko jednorazowe, ale o ograniczonym czasie użycia. Pieluchę (również wielorazową) u noworodka zmieniamy co godzinę, u starszych dzieci co 3-4 godziny i zawsze po oddaniu stolca. Im młodsze dziecko, tym skóra bardziej delikatna i tym istotniejszy jest dobór odpowiednich pieluszek, o właściwych rozmiarach. Zbyt małe i zbyt ciasno zapięte są niebezpieczne dla skóry. Pieluszki tetrowe muszą być prane w wysokich temperaturach, w proszkach przeznaczonych dla dzieci i koniecznie dwukrotnie wypłukane.

Bardzo ważna jest prawidłowe oczyszczanie skóry znajdującej się pod pieluchą. Nie można stale używać chusteczek pielęgnacyjnych, lepiej stosować je jako „mycie wstępne”. Pupa zabrudzona kałem musi być za każdym razem dokładnie umyta, pod bieżącą wodą, z użyciem mydeł w postaci syntetycznych detergentów (syndetów) o pH 5,5, bez składników zapachowych i drażniących. Tradycyjne mydła oraz tzw. antyseptyczne nie są wskazane. Przeciwwskazane są myjki wielorazowe, bo mogą być siedliskiem zarazków. Przydatne są kąpiele pupy w jasnoróżowym roztworze nadmanganianu potasu.

Umytą skórę należy bardzo dokładnie osuszyć, szczególną uwagę zwracając na zagłębienia pomiędzy fałdami skóry. W miarę możliwości umyta pupa powinna być wietrzona.

Oczyszczoną i suchą skórę najlepiej posmarować emoliencyjnym kremem ochronnym, intensywnie nawilżającym i natłuszczającym, a zarazem łagodzącym powstające drobne podrażnienia i „odparzenia”, np. z zawartością tlenku cynku, pantenolu, alantoiny. Przemiennie aplikujemy preparaty o działaniu nawilżającym (np. wazelinę). Tłuste maści ograniczają dostęp powietrza i mogą nasilać zmiany. Nie należy stosować preparatów zawierających kwas borny i barwniki anilinowe. Nie jest zalecane zasypywanie talkiem czy też mąką ziemniaczaną – to powoduje na zdrowej skórze podrażnienia, a nawet stany zapalne.

Jeśli leczenie nie przynosi efektów, co może wynikać z dodatkowego zakażenia, należy zgłosić się do lekarza. Może zostać zalecone krótkotrwałe stosowanie maści zawierających antybiotyk, lek przeciwgrzybiczy oraz kortykosteryd o słabej sile działania.

To wszystko. Trzeba przestrzegać zasad prawidłowej pielęgnacji i zachować szczególną czujność w sytuacjach sprzyjających powstawaniu zmian chorobowych. I wtedy skóra naszego podopiecznego będzie tak zdrowa, jak na przysłowiowej pupci niemowlaka.

Autor:
Dr n. med. Marek Pleskot – specjalista pediatra, Członek Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego

Nowość! Krem ochronny przeciw odparzeniom

Kompletny emolient do skóry wrażliwej i podrażnionej

Odparzenia skóry czy zaczerwienione i podrażnione miejsca, które szczypią i swędzą, to nie tylko zmora maluchów, ale także dorosłych. Dolegliwościom tym można jednak skutecznie zapobiegać, a gdy już się pojawią, właściwie zadbać o skórę. W przypadku dzieci mamy do czynienia z odparzeniem odpieluszkowym lub zaczerwienieniem i podrażnieniem skóry w okolicy pieluszkowej, częstym problemem okresu niemowlęcego. U dorosłych przyczyną odparzeń może być m.in. stykanie i ocieranie się o siebie powierzchni wilgotnych od potu. Nadchodzący okres wiosenno – letni i letnie spacery mogą dodatkowo nasilić ten problem, gdyż skóra pod pieluszką cały czas jest lekko wilgotna. Dzieci mogą nawet odczuwać ból, który pediatrzy porównują z tym, jaki pojawia się po poparzeniu słonecznym.

Aby zapobiec tym objawom i skutecznie łagodzić dolegliwości, marka Emolium poszerzyła swoją gamę o  nowy produkt – Krem ochronny przeciw odparzeniom, będący kompletnym emolientem zalecanym do codziennej pielęgnacji wrażliwej, suchej i skłonnej do podrażnień skóry dzieci i dorosłych.

Powszechnie uważa się, że odparzenia i pieluszkowe zapalenie skóry dzieci są wynikiem zbyt rzadkiego zmieniania pieluchy. Ale odparzenia mogą też spowodować inne czynniki, jak np. biegunki lub podwyższona temperatura ciała, występujące jako skutek antybiotykoterapii, ząbkowania czy szczepień. Zmiany powodują duży dyskomfort, dziecko staje się niespokojne, płaczliwe i rozdrażnione. 

W grupie dorosłych na odparzenia skarżą się najczęściej osoby otyłe, u których pojawiają się one w zagłębieniach fałdów skórnych, pod biustem, brzuchem i między pośladkami, w pachwinach, pod pachami i po wewnętrznej stronie ud. Przypadłość ta dotyka również często osoby uprawiające sport czy noszące nieodpowiednią bieliznę, a także przebywające długo w jednej pozycji, np. przewlekle chore.

W obu przypadkach odparzona skóra jest zaczerwieniona, wilgotna, szorstka. Łatwo powstają na niej bolesne rany. Skóra swędzi i piecze, co sprzyja rozwojowi infekcji bakteryjnych lub grzybiczych.

Nowy preparat w marce Emolium – Krem ochronny przeciw odparzeniom, dzięki zastosowanym składnikom aktywnym, posiada wieloskładnikową formułę, która działa na kilku płaszczyznach: 

• działa profilaktycznie (prewencja), przy regularnym stosowaniu chroni przed powstaniem odparzeń i skutecznie łagodzi już powstałe podrażnienia skóry (interwencja) – tlenek cynku, medilan, alantoina i pantenol
• zapewnia stały poziom nawilżenia i natłuszczenia – olej canola, masło shea, witamina E
• reguluje równowagę skóry poprzez stymulację korzystnej mikroflory bakteryjnej, wspomaga „dobrą” florę bakteryjną organizmu – prebiotyk Biolin (pierwszy produkt na rynku emolientów z tym składnikiem).

Posiada pozytywną ocenę Instytutu Matki i Dziecka. Jest skuteczny i dobrze tolerowany, bezpieczny dla niemowląt i dzieci.

Sposób użycia: Należy nanieść cienką warstwę kremu na dokładnie oczyszczoną i osuszoną skórę. Szczególnie zalecane jest używanie kremu po każdej zmianie pieluszki i po kąpieli.

Pojemność: 75 ml

Cena: 25 zł

Składniki aktywne Kremu ochronnego przeciw odparzeniom 

• Biolin – prebiotyk posiadający unikalne właściwości regulowania równowagi skóry poprzez stymulację korzystnej mikroflory bakteryjnej. W ten sposób skóra staje się bardziej odporna na codzienne czynniki zaburzające jej działanie. 
• Tlenek cynku – łagodzi podrażnienia i odparzenia skóry. Dzięki odpowiedniej warstwie ochronnej pozwalającej skórze oddychać, ogranicza negatywny wpływ nasilającej się wilgoci i skutecznie zmniejsza ryzyko wystąpienia odparzeń pieluszkowych. Wzmacnia barierę ochronną, zapobiegając świądowi i zaczerwienieniom.
• Medilan – tworzy na skórze barierę lipidową, chroniąc przed odparzeniami. Wraz z pantenolem koi i łagodzi podrażnienia.
• Olej canola – wraz z masłem shea zapobiega suchości i chroni skórę przed nadmierną przeznaskórkową utratą wody (TEWL). Zawarta w oleju witamina E sprawia, że skóra staje się miękka i wygładzona.

Emolium to opracowane we współpracy z dermatologami bezpieczne, przebadane preparaty zalecane zarówno w codziennej pielęgnacji wrażliwej, suchej, skłonnej do podrażnień skóry niemowląt i dzieci jak również skóry bardzo suchej, skłonnej do zmian atopowych i alergicznych. To kompletne, wieloskładnikowe emolienty, które dostarczają skórze składniki niezbędne do utrzymania jej w zdrowiu i fizjologicznej równowadze. Dzięki wyjątkowo skutecznym i w pełni bezpiecznym składnikom oraz działaniu na 4 płaszczyznach, zapewniają kompleksową i długotrwałą ochronę zarówno na powierzchni skóry jak i w jej głębszych warstwach.

W prawidłowej pielęgnacji skóry nadmiernie suchej i podrażnionej bardzo ważne jest stosowanie preparatów, które głęboko wnikają w skórę. Substancje działające tylko na powierzchni skóry mogą nie być wystarczające.