Olej tłoczony na zimno ma długą historię sięgającą starożytności. Już starożytni Grecy i Egipcjanie używali go tak w gastronomii jak i w lecznictwie. Jednak rozwój technologii rafinacji tłuszczy na początku dwudziestego wieku doprowadził do odwrotu od oleju tłoczonego na zimno, czego zdrowotne koszty ponosimy także dziś. Czas wrócić na właściwą drogę!
Właściwości olei tłoczonych na zimno
Oleje pozyskiwane na zimno z różnych roślin mają różne właściwości, ale posiadają kilka wspólnych mianowników. Podstawowymi z nich są: kolor, zwartość kwasów tłuszczowych nienasyconych, przeciwutleniaczy oraz trwałość.
Kolor
Zależy od proporcji zawartych w nim barwników karotenoidowych oraz chlorofilowych, stąd barwy olejów zaczynające się od brązowo pomarańczowych, aż do zielonkawych.
Zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych
Oleje tłoczne na zimno mają wyższą zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych, w szczególności ważnych dla organizmu kwasów Omega-3. Wyjątkiem jest olej kokosowy, który nawet pozyskiwany wyłącznie mechanicznie zawiera niewielkie ilości kwasów nienasyconych.
Przeciwutleniacze
Tłuszcze roślinne pozyskane wyłącznie przez tłoczenie są również bogatym źródłem związków o działaniu antyoksydacyjnym: tokoferoli i polifenoli. Pozwala to wykorzystać je jako źródło antyoksydantów i zachować trwałość produktów na bazie olei roślinnych.
Trwałość
Powszechnie panuje przekonanie, że olej tłoczony na zimno jest nietrwały. Nie jest ono zupełnie bezpodstawne, ale to nie właściwości tych olei są przyczyną. Problem tkwi w zachowaniu czystości i jakości na wszystkich etapach produkcji, od hodowli roślin zaczynając, poprzez optymalny czas i pogodę zbiorów, sterylność narzędzi i procesu tłoczenia, aż po właściwe butelkowanie w opakowania chroniące przed światłem. Skażenia bakteriami i grzybami są częste w niskiej jakości produktach. Nie są to poziomy niebezpieczne dla zdrowia, jednak znacząco obniżają wartość zdrowotną olei i skracają ich trwałość.
Olej konopny – panaceum na wiele dolegliwości
Konopie, pomimo wielu wspaniałych właściwości, mają od początku dwudziestego wieku złą sławę jako surowiec do produkcji narkotyków. Powszechnie znana i stosowana konopia siewna nie posiada właściwości narkotycznych. Pomimo to nałożono na jej uprawę niezwykle wysoki rygor, co z czasem zaowocowało odmianami o nowych ciekawych właściwościach. Obecnie hodowane odmiany są źródłem oleju o wysokiej zawartości CBD, który z powodzeniem wykorzystuje się w kosmetykach, poprawie zdrowia osób starszych i walce ze stresem.
Kosmetyki z oleju konopnego
Dzięki wysokiej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych olej konopny nie blokuje ujść gruczołów łojowych i może być stosowany przez osoby z cerą tłustą i trądzikową. Pomoże on ochronić skórę tych osób przed niszczącym działaniem promieni słonecznych, dzięki wysokiej zawartości barwników chlorofilowych, steroli oraz antyoksydantów w tym witamin A i E. Duża zawartość witaminy A w kosmetykach z olejem konopnym pomoże osobom z trądzikiem w uporaniu się z wypryskami łojotokiem. A dzięki niskiej zawartości białek, nie podrażnia skory i nie wywołuje alergii.
Poprawa jakości życia osób starszych
Stymulowanie układu endokannabinoidowego za pomocą zawartego w konopiach CBD, poprawia wiele aspektów życia osób w podeszłym wieku. Receptory CB1 znajdują się w większości narządów w tym mózgu, tkance mięśniowej i tłuszczowej oraz w układzie pokarmowym. Dzięki ich powszechnemu występowaniu możemy obserwować wiele pozytywnych skutków przyjmowania oleju konopnego takich jak: poprawa motoryki, nastroju, metabolizmu oraz regulacja głodu i sytości. CBD ma również pozytywny wpływ na układ odpornościowy, poprzez stymulację receptorów CB2.
Zmniejszanie skutków stresu
Podobnie jak u osób starszych, olej konopny ma dobroczynny wpływ na osoby w stanie utrwalonego stresu. Regulujące działanie kanabinoidów pozwala odzyskać zaburzoną równowagę organizmu, który wpadł w spiralę stresu endogennego, gdy wyniszczenie organizmu stresem, staje się dla organizmu nowym czynnikiem stresu.
Stop przeziębieniom – zastosowanie esencji czosnkowej
Czosnek od wieków był zanany i polecany jako roślina o właściwościach leczniczych. Wśród wielu właściwości czosnku najczęściej w opracowaniach wskazuje się na działanie bakteriobójcze i grzybobójcze oraz wzmacniajcie odporność przeciw wirusom. Dodatkowo spożycie czosnku poprawia produkcję i transport śluzu w drogach oddechowych, dzięki czemu są lepiej chronione przed infekcjami. W większości przypadków zaleca się stosowanie świeżego surowego czosnku, ale późną zimą i wiosną raczej nie będziemy mieć do niego łatwego dostępu. Wtedy powinniśmy skorzystać z wyciągów i esencji olejowych przygotowanych wcześniej ze świeżego czosnku!
Gdy jest już za późno – leczenie esencją czosnkową
Właściwości przeciw wirusowe czosnku i przetworów są dobrze znane i cenione w leczeniu przeziębienia i grypy. Dodatkowo uwalniana w czasie rozdrabniania czosnku allicyna ma działanie bakteriobójcze i jej stosowanie w czasie leczenia infekcji górnych dróg oddechowych stanowi profilaktykę wtórnych zakażeń występujących w czasie przeziębienia i grypy.
Olej lniany – zapomniane źródło zdrowia
Len i tłoczony z niego olej znane są już od czasów faraonów. Ten niegdyś podstawowy produkt zanikł wraz z wyparciem lnu z przemysłu odzieżowego przez bawełnę. Dziś ponownie cenimy olej pozyskiwany z lnu za jego właściwości.
Cechy
Główną cechą czyniącą olej tłoczony z lnu niezwykłym jest bardzo wysoka, bo ponad pięćdziesięcioprocentowa zawartość kwasów tłuszczowych Omega-3 potrzebnych do budowy błon komórkowych w organizmie. Wszystkie żywe komórki posiadają błony komórkowe, lecz jej prawidłowy skład jest najważniejszy w przypadku bardzo aktywnych komórek takich jak neurony w mózgu lub prowadzących intensywny wielokierunkowy metabolizm jak komórki wątroby. Prócz poprawy ogólnego stanu zdrowia suplementacja olejem lnianym przyniosła sporo, potwierdzonych w badaniach, skutków leczniczych
Olej lniany w medycynie
Szczególnie interesujące są dwa zagadnienia związane z pomocą pacjentom z wysokim cholesterolem i podwyższonym ciśnieniem oraz pacjentom borykającym się z powikłaniami cukrzycowymi jak stopa cukrzycowa i problemy z nerkami.
Stosowanie w chorobach układu krążenia
Dzięki wysokiej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3 pomaga poprawić profil lipidowy krwi obniżyć zły cholesterol LDL i zwiększając dobry HDL. Wprowadzenie do diety już jednej łyżki oleju dziennie ma działanie terapeutyczne. Dla poprawy skuteczności warto zmniejszyć ilość spożywanych tłuszczów nasyconych i złych tłuszczów zwierzęcych. Pamiętajmy jednak, że preparaty z lnu nie są zastępstwem dla leków w stanach silnie zmienionego cholesterolu, tu decyzje o środkach leczenia musi podjąć lekarz.
W zakresie ochrony kardiologicznej olej lniany ma również potwierdzone działanie obniżające ciśnienie krwi. Grupa badana odnotowywała około 5% spadek ciśnienia tętniczego. Jest to znaczna pomoc dla osób z zaleceniem zmiany trybu życia w celu uniknięcia farmakologicznej regulacji ciśnienia krwi.
Stosowanie w powikłaniach cukrzycowych
Jest spowodowane pozytywnym wpływem oleju lnianego na stan błon komórkowych w tym na ich zdolność do przyswajania insuliny. Odnotowano również obniżenie się poziomów znaczników stanu zapalnego w organizmie. Widocznymi skutkami tych zmian było przyspieszenie gojenia się ran oraz ograniczenie powstawania nowych wrzodów będących objawem stopy cukrzycowej. Zmniejszenie insulino oporności u osób którym podawano olej lniany powodowało również poprawę stanu pacjentów z nefropatią cukrzycową.
Hormonalna huśtawka nastrojów? Olej z wiesiołka na ratunek
Wiesiołek jest ziołem tradycyjnie związanym z dbaniem o zdrowie i komfort kobiet. W ziołolecznictwie zaleca się stosowanie wiesiołka na lekkie problemy hormonalne powodującymi nieregularne miesiączki o różnej intensywności i zespół napięcia przedmiesiączkowego oraz wspomagająco w trakcie menopauzy.
Olej z wiesiołka wskazywany jest jako pomoc również w objawach towarzyszących wyżej wymienionym kobiecym problemom jak: suchość i podrażnienie skóry, ból i tkliwość piersi oraz niewystarczające nawilżenie pochwy.
Stosowany zewnętrznie może być również wykorzystany w pielęgnacji cery mieszanej i problematycznej i cery trądzikowej oraz na skórę głowy w celu złagodzenia podrażnień i wzmocnienia włosów.
Spożycie olei tłoczonych na zimno
Pomimo rosnącej świadomości o dobroczynnych właściwościach olejów roślinnych nierafinowanych trudno znaleźć wiarygodne informacje na temat ich dostępności i udziału w zakupach Polaków.
Wciąż jako konsumenci wybieramy, w ponad sześćdziesięciu procentach przypadków, tłuszcze zwierzęce i margaryny. Oleje rafinowane i nierafinowane to poniżej czterdziestu procent spożycia. Wnioski są smutne. Wraz z wzrostem konsumpcji żywności przetworzonej rośnie spożycie tłuszczów rafinowanych, ponieważ tylko one nadają się do przemysłowej produkcji żywności. Wiele osób traktuje tłuszcze nienasycone jak lekarstwo, a wprowadzenie ich do diety w miejsce gorszych tłuszczy, mogłoby nas ustrzec przed wieloma problemami.
To właśnie jest czas, by dobre oleje wróciły do naszej codzienności, byśmy cieszyli się ich smakiem. Są one cudownym darem natury a nie gorzkim medykamentem, który trzeba przyjmować na łyżeczce. W Pora na Pola propagujemy najlepszych dostawców oleji tłoczonych na zimno – najwyższej jakości.