Co trzecia kobieta, która kiedykolwiek stosowała antykoncepcję przyznaje, że wybrała inną metodę niż plastry antykoncepcyjne ze względu na brak wystarczającej wiedzy na ich temat. Na czym zatem polega ich działanie? Czy są skuteczne i bezpieczne dla kobiecego zdrowia?
Antykoncepcja hormonalna to jedna z najskuteczniejszych metod zabezpieczania się przed niechcianą ciążą. Jak wynika z badania opinii przeprowadzonego w ramach programu „Zdrowa ONA”, największą popularnością wśród kobiet stosujących ten rodzaj antykoncepcji cieszą się pigułki*. Tymczasem równie skutecznym i nieinwazyjnym rodzajem antykoncepcji jest system transdermalny, czyli plastry antykoncepcyjne, których działanie polega na uwalnianiu hormonów przez skórę.
Antykoncepcja transdermalna dostępna jest w Polsce od 2003 roku, jednak obecnie kobiety mają znacznie większy wybór w tym zakresie. Najnowocześniejsze plastry antykoncepcyjne, w porównaniu do starszych metod, zawierają niższą dawkę etynyloestradiolu, co wpływa na lepszą tolerancję leku i zmniejszenie działań niepożądanych, takich jak ból głowy czy piersi. Jednocześnie zachowują tą samą lub nawet wyższą skuteczność.
Plaster antykoncepcyjny a pigułka
To samo przeprowadzone badanie potwierdza, że aż 70% kobiet stosuje lub stosowało ten rodzaj zabezpieczenia przed niechcianą ciążą. W przypadku tabletek antykoncepcyjnych kobiety mają do dyspozycji pigułki jednoskładnikowe (minipigułki) i dwuskładnikowe, które występują w jedno-, dwu- i trójfazowej postaci. Współcześnie, najpopularniejsze są tabletki jednofazowe zawierające taką samą dawkę hormonów w każdej pigułce. Ich stosowanie wymaga systematyczności – tabletkę należy przyjmować codziennie przez 21 dni o zbliżonej porze dnia. Po tym czasie następuje siedmiodniowa przerwa, w której następuje krwawienie z odstawienia. Po jej zakończeniu należy rozpocząć kolejne opakowanie.
Największą zaletą pigułek jest ich wysoka skuteczność – wskaźnik Pearla wynosi od 0,2 – 0,5 co oznacza, że na 100 par właśnie tyle może spodziewać się dziecka w ciągu 1 roku. Warto pamiętać, że powodzenie tej metody jest w dużej mierze zależne od regularności przyjmowania tabletek oraz może ulec zmniejszeniu pod wpływem przyjmowania innych leków lub wystąpienia dolegliwości gastrycznych.
Pigułki poprzez działanie zawartych w nich hormonów mogą wpłynąć korzystnie także na inne sfery zdrowia kobiety, np. poprawiać wygląd skóry ograniczając trądzik i pojawianie się zaskórników. Ograniczając produkcję łojotoku mogą także wzmacniać kondycję włosów. Na wybranie takiej metody antykoncepcji powinny zdecydować się kobiety, które borykają się z zespołem napięcia przedmiesiączkowego lub bolesnym miesiączkowaniem – złożone tabletki antykoncepcyjne mają korzystny wpływ łagodzenie dolegliwości, a często je całkowicie usuwają.
Plastry antykoncepcyjne są metodą równie skuteczną i przynoszącą takie same korzyści pozaantykoncepcyjne jak tabletki, dlatego mogą być dla nich dobrą alternatywą. Tymczasem badanie przeprowadzone przez portal „Zdrowa ONA” potwierdza, że stosuje lub stosowało je 1/3 Polek*. Stosowanie antykoncepcji transdermalnej jest bardzo proste – plaster wystarczy nakleić na brzuchu, ramieniu lub pośladku raz w tygodniu, a po siedmiu dniach zmienić go na nowy. Po trzytygodniowej kuracji, podobnie jak w przypadku tabletek, następuję 7 dniowa przerwa w stosowaniu antykoncepcji, podczas której powinno nastąpić krwawienie z odstawienia. Po zakończeniu przerwy należy rozpocząć cykl na nowo, pamiętając o tym, aby naklejać każdy kolejny plaster zawsze w tym samym dniu tygodnia.
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o to, który z wymienionych rodzajów antykoncepcji powinna wybrać kobieta. Prawidłowo dobrany rodzaj zabezpieczenia przed nieplanowaną ciążą powinien zapewniać jej komfort, bezpieczeństwo i być dobrze tolerowany przez jej organizm, tzn. nie powodować skutków ubocznych.
Plastry antykoncepcyjne i ich skuteczność
Według badania, plastry antykoncepcyjne uważane są za najmniej skuteczną metodę antykoncepcji*, podczas gdy w wskaźnik Pearla, oznaczający ilość ciąż na 100 kobiet stosujących daną metodę przez 12 miesięcy, wynosi w ich przypadku 0,4. Na tak wysoką skuteczność antykoncepcji transdermalnej wpływa sposób jej stosowania. Plaster antykoncepcyjny jest przyklejany raz w tygodniu i uwalnia hormony do organizmu przez siedem dni od jego pozostawienia na skórze. Pacjentka musi pamiętać o zmianie plastra jedynie raz w tygodniu, a nie codziennie, jak to ma miejsce w przypadku tabletek. Jeżeli jednak zdarzy się sytuacja, w której kobieta zapomni zmienić plaster, stężenie hormonów uwalnianych z takiego „przeterminowanego” plastra utrzymuje się jeszcze przez dwa dni, dzięki czemu ma ona jeszcze dwa dni tzw. względnego bezpieczeństwa, w porównaniu do 12 godzinnego zabezpieczenia przy stosowaniu tabletek.
Częstym problemem obniżającym skuteczność antykoncepcyjną doustnych metod antykoncepcji hormonalnej są zaburzenia wchłaniania leku związane podrażnieniem przewodu pokarmowego, objawiającym się wymiotami lub biegunką. W przypadku metody przezskórnej to ryzyko nie występuje. Brak doustnej drogi podania powoduje, że zaburzenia żołądkowo-jelitowe nie stanowią żadnego ryzyka niedostatecznego dostarczenia odpowiedniej dawki hormonów do organizmu, a tym samym osłabienia jej działania.
Wygoda i dyskrecja w jednym
Plastry antykoncepcyjne to metoda polecana przede wszystkim kobietom żyjącym w pośpiechu, dla których pamiętanie o codziennym braniu tabletki o określonej porze jest kłopotliwe, ale także tym, które cenią sobie komfort stosowanego zabezpieczenia. Z drugiej strony mogą zostać uznane za jedną z najmniej dyskretnych metod. Jak jest w istocie?
Jeszcze kilka lat temu antykoncepcja transdermalna mogła kojarzyć się z nieestetycznym plastrem naklejonym w widocznym miejscu, najczęściej na ramieniu. Fakt ten mógł powodować, że niektóre kobiety nie decydowały się na wybór tej metody, uważając ją za niezbyt dyskretną – wiele z nich traktuje stosowaną antykoncepcję jako sprawę intymną. Współcześnie dostępne są dyskretne, niewidoczne na skórze plastry Pamiętajmy także, że antykoncepcja przezskórna nie wymaga ich naklejania w widocznym miejscu. Równie dobrze mogą to być brzuch czy pośladki. Ważne jednak, aby było to miejsce, w którym plaster nie zostanie zerwany np. przez pasek od spodni.
Nie należy jednak zapominać, że poza osobistymi preferencjami, kluczową rolę w przypadku dobierania odpowiedniej metody antykoncepcji odgrywa wywiad przeprowadzany przez ginekologa. Dzięki odpowiedniej konsultacji z lekarzem możliwe jest dobranie metody najlepiej spełniającej nasze oczekiwania. Dobrze wybrana antykoncepcja ma bowiem nie tylko zapobiegać niechcianej ciąży, ale również niwelować działania niepożądane.
*Ogólnopolskie badanie zrealizowane w ramach programu „Zdrowa ONA” zainicjowanego przez Gedeon Richter, przeprowadzone w dniach 08-11 kwietnia 2016 roku metodą internetowych zestandaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych (CAWI) przez agencję SW Research. Badaniem objęto łącznie 524 kobiety w wieku 16-50 lat.
Jeden komentarz
Mi się przydała stronka nielykam.pl dużo ciekawych rzeczy się dowiedziałam na temat plastrów.