Mamo, tato poczytaj mi! Czyli czytanie dziecku i jego zalety

Czytając dziecku bajki poświęcasz swój czas i uwagę. Dodatkowo, pośrednio uspokajasz je, wzbogacasz słownictwo malucha i nauczasz koncentracji. Dowiedz się, kiedy rozpocząć czytanie dziecku, jakie książki wybrać i w ogóle po co czytać?

Kiedy rozpocząć czytanie dziecku?

Na czytanie dziecku nigdy nie jest ani za wcześnie, ani za późno. Niektóre mamy rozpoczynają przygodę z głośnym czytaniem bajek już przed narodzinami dziecka, wierząc, że w ten sposób przyzwyczają malucha do swojego głosu, jego rytmu i melodyjności. I mają rację! Zmysł słuchu rozwija się około 6.-7. miesiąca życia płodowego. Noworodkowi znajomy głos będzie kojarzył się z bezpieczeństwem, jakie znane mu było z matczynego brzucha. W tym przypadku, gdy mamy do czynienia ze słuchaczem biernym, dobór lektury jest zupełnie obojętny. Nie musi to być bajka. Możesz wybrać książkę, którą poleciła Ci przyjaciółka, swojego ulubionego pisarza, tomik wierszy, cokolwiek. Noworodek i niemowlę będą wdzięczni za wspólnie spędzony czas, a nie za konkretną pozycję literatury.

Dobór literatury

Wybierając książkę odpowiednią dla dziecka w wieku 1-5 lat kierujmy się przede wszystkim ciekawą treścią i barwnymi ilustracjami. Słuchacz w tym wieku jest bardziej wymagający i domaga się interesujących historii. Warto poświęcić kilka chwil na przejrzenie książki już w księgarni. Zdarza się, że tekst w bajkach dla dzieci pisany jest ciemną czcionką na równie ciemnym tle, co źle wpływa na jakość widzenia i utrudnia czytanie rodzicowi i starszemu dziecku.

Spójrz na książkę pod względem błędów językowych i merytorycznych. Odrzucaj pozycje, które wydają się pisane niechlujnie. Celem czytania ma być wzbogacanie słownictwa u dziecka oraz przekazywanie mu poprawnej gramatyki wypowiedzi. Nie chcesz przecież, aby dziecko nauczyło się niepoprawnego języka polskiego.

Rozmiar liter w książce również ma znaczenie, gdyż mały i nieczytelny tekst szybciej zmęczy wzrok wieczorem. Czytanie ma być przyjemne dla dziecka i rodzica, ponieważ szczere i niewymuszone sprawi obojgu więcej radości.

Korzyści z czytania dziecku

Wśród korzyści płynących z czytania dzieciom w okresie niemowlęcym i przedszkolnym należy wymienić wczesne zaznajomienie z bogatym słownictwem, poprawnymi konstrukcjami gramatycznymi i zwrotami. Język pisany jest dużo bardziej różnorodny, niż słownictwo używane przez rodziców na co dzień. Czytanie ma także działanie relaksujące. Po długim, męczącym dniu daje chwilę wytchnienia rodzicom i przygotowuje dziecko do spania. Głośne czytanie dziecku powinno być kontynuowane, nawet gdy ono samo potrafi już czytać. Badania pokazują, że rodzice czytający dzieciom, czują się bardziej spełnieni w swoich rolach.

Dlaczego wczesne obcowanie z książkami jest tak ważne dla dzieci?

Dziecko uczy się przez obserwację zachowań rodziców. Jeśli od najmłodszych lat widzi do czego służy książka, nabiera szacunku do niej, wie w jaki sposób i do czego powinna być używana. Słuchanie bajek świetnie rozwija wyobraźnię, kształtuje logiczne myślenie przyczynowo-skutkowe i buduje kreatywność. Książki pozwalają poznać świat emocji oraz ułatwiają odnalezienie się w nowych sytuacjach, np. jeśli jesteś w drugiej ciąży, poczytaj maluchowi o tym jak fajnie jest mieć małego braciszka lub siostrzyczkę, skąd biorą się dzieci oraz jak należy obchodzić się z maleństwem. Większość książek z morałem uczy pozytywnych zachowań wobec drugiej osoby. Naucza, jak być miłym i dobrym dla innych. Pokazuje, w jakich sytuacjach należy nieść pomoc.

Czytanie dzieciom w praktyce

Czytać można praktycznie zawsze, nie tylko gdy dziecko siedzi obok rodzica. Malec może się bawić lub jeść, ważne żeby słuchał i był zainteresowany. Do czytania nie można podchodzić z przymusem. Od czasu do czasu przerwij czytanie i zapytaj malca czy ma ochotę dalej Cię słuchać. Może ma ochotę wymyślić zakończenie? Jeśli bajka zawiera morał, przeanalizujcie go razem aby sprawdzić czy na pewno był zrozumiały.

Dzieciom czytać należy regularnie. Utrzymanie stałej częstotliwości czytania możliwe jest przez wyznaczenie konkretnej pory, kiedy czas poświęci się wyłącznie tej czynności np. po kąpieli, a przed pójściem spać. Z czasem, malec przyzwyczai się do tej regularności, wpisze ją w program dnia, a samo czytanie mu będzie nie lada atrakcyjnym zajęciem.

W 2001 roku Fundacja ABCXXI „Cała Polska czyta dzieciom” rozpoczęła kampanię nawołującą do popularyzacji kontaktu dziecko-dorosły-książka. Motto akcji miało zwrócić uwagę społeczeństwa na fakt, że codzienne czytanie wspomaga rozwój emocjonalno-intelektualny dzieci. Przekonywano, że wystarczy 20 minut dziennie. Szeroki zasięg akcji spowodował zmianę zachowań u co trzeciego rodzica (badania IPSOS, 2006). Analogicznie do kampanii w Polsce, program promowany był również na Słowacji, Litwie i w Czechach, gdzie honorowy patronat objął Vaclav Havel.