Szkodliwe działanie cholesterolu jest już powszechnie znane, coraz więcej mówi się również o produktach, które sprzyjają obniżaniu jego poziomu. Należy jednak pamiętać, iż są również takie, które bardzo szybko mogą wywołać odwrotny skutek, będąc swoistą „bombą cholesterolową”.
Prawidłowy poziom cholesterolu – do czego należy dążyć?
Społeczna świadomość odnośnie znaczenia poziomu cholesterolu we krwi od wielu lat nieustannie rośnie. Przyczynia się do tego zarówno środowisko lekarskie, promując różnorodne kampanie prozdrowotne, jak i media, które w coraz większym stopniu lansują zdrowy tryb życia. Korzyści, jakie można uzyskać, dzięki systematycznej aktywności fizycznej oraz zbilansowanemu jadłospisowi są nie do przecenienia – znacznie spada ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego, w tym choroby wieńcowej oraz zawału mięśnia sercowego. Dzieje się tak na skutek odpowiednich proporcji „dobrego” cholesterolu, HDL, w stosunku do tego „złego”, czyli LDL. Upraszczając, można przyjąć, iż frakcji HDL powinno być w organizmie jak najwięcej, gdyż jest ona odpowiedzialna za usuwanie nadmiaru cholesterolu z tkanek do wątroby, która wydala go w postaci kwasów żółciowych. Ustanowione zostały precyzyjne normy poziomu cholesterolu (dotyczą one osób bez rozpoznanych chorób krążenia lub cukrzycy):
- cholesterol całkowity – nie więcej niż 190 mg/dl,
- LDL – nie więcej niż 115 mg/dl,
- HDL – nie powinien być niższy niż 40 mg/dl u mężczyzn i 46 mg/dl u kobiet.
Więcej informacji odnośnie działania cholesterolu, zależności między HDL i LDL, o preferowanym odżywianiu oraz normach można znaleźć na stronie marki Benecol.
Codzienne menu – co jeść, a co wyeliminować z jadłospisu?
W celu obniżenia poziomu cholesterolu we krwi, niezwykle skuteczna jest reorganizacja dziennika spożywanych potraw. Powinien się on oczywiście opierać głównie na dużej ilości owoców, warzyw, ryb i produktów pochodzenia roślinnego, zawierających stanole roślinne, które znacząco poprawiają wchłanianie cholesterolu. Równie ważne jest wprowadzenie do menu kwasów omega-3 i omega-6. Istotne okazuje się też spożywanie naturalnego błonnika, zawartego m.in. w owocach takich jak jabłka i porzeczki. Wysoki poziom błonnika posiada również siemię lniane.
Czego należy unikać? Produktów zawierających tłuszcze zwierzęce, tłuszcze typu trans oraz cukry proste. Produktami szczególnego ryzyka, które nie mogą się znaleźć w menu stosowanym w celu obniżenia poziomu cholesterolu, są z pewnością:
- sery: biały, tłusty, żółty, a także topiony,
- wszelkiego rodzaju podroby,
- żółtko jaja, jednak w ograniczonych ilościach
- smalec, bekon,
- makaron jajeczny,
- tłuste mięso,
- majonez.
Powinno się uważać także na niektóre napoje:
- tłuste mleko,
- alkohol,
- kakao,
- nazbyt słodkie i przetworzone.
Należy również pamiętać o szkodliwości produktów szczególnie lubianych przez osoby żyjące w ciągłym biegu – tzn. takich, których nie trzeba przygotowywać, lub ich przygotowanie zajmuje zaledwie kilka minut, czyli:
- popularne „zupki w proszku” i „zupki błyskawiczne”,
- wszelkiej maści „fast foody”, w tym frytki smażone na głębokim tłuszczu,
- i oczywiście słodycze.
Tak niewiele może dać tak dużo…
Przed przystąpieniem do zmiany jadłospisu należy uświadomić sobie, jak duże korzyści można dzięki temu odnieść. Z pozoru niewielkie wyrzeczenia lub ograniczenia, mogą w znaczący sposób podnieść jakość codziennego życia oraz znacząco zniwelować ryzyko wystąpienia groźnych powikłań, spowodowanych podwyższonym poziomem cholesterolu. Bilans zysków i strat jest oczywisty, zatem nie pozostaje nic innego, jak tylko zadbanie o natychmiastową realizację postanowień.