Antocyjany (antocyjanidy) to związki zaliczane do flawonoidów. Stanowią naturalne barwniki żywności. Barwa jaką nadają zależna jest od pH środowiska (kwasowości soku owocowego). Związki te występują w różowych, czerwonych, niebieskich i fioletowych owocach. Największa ilość antocyjanów znajduje się w owocach ciemnych np. aronii, jeżynach, czarnych porzeczkach i borówkach.
Antocyjany są związkami popularnie występującymi w żywności pochodzenia roślinnego. Organizm człowieka nie ma możliwości magazynowania ich, dlatego powinny być stale dostarczane w diecie. Antocyjany znajdują się w warzywach i owocach o barwie od czerwonej po fioletową np. w truskawkach, żurawinie, wiśniach, czereśniach, ciemnych winogronach, czerwonej kapuście i cebuli, burakach oraz w bakłażanie.
Flawonoidy znane są z właściwości przeciwzapalnych i antyoksydacyjnych. Chronią DNA komórkowe przed uszkodzeniami. Na ich ochronne działanie składa się również wzmaganie wchłaniania witaminy C z żywności, co wykorzystuje się przy leczeniu przeziębień i grypy. Korzystny wpływ antocyjanów na układ krwionośny polega na hamowaniu oksydacji LDL cholesterolu i zmniejszaniu jego stężenia we krwi, uszczelnianiu naczyń krwionośnych oraz zapobieganiu zakrzepom. W ten sposób chronią przed chorobą wieńcową i arteriosklerozą. Niektóre badania wskazują, że antocyjany obniżają glikemię i działają protekcyjnie na wątrobę, chroniąc przed zatruciem większymi dawkami Paracetamolu. Antocyjanidy wspomagają metabolizm i odtruwanie organizmu. Istnieją doniesienia o przeciwdziałaniu procesom kancerogennym przełyku, jelita grubego i prostaty.
Rodopsyna, barwnik zlokalizowany w siatkówce oka, jest odpowiedzialna za prawidłowe procesy widzenia. Antocyjany stymulują procesy produkcji rodopsyny oraz uszczelniają drobne naczynia krwionośne zlokalizowane w gałce ocznej, przez co zapobiegają zmianom zwyrodnieniowym. Są niezwykle ważne dla kierowców, ponieważ wspomagają wzrok w warunkach zmroku i słabo oświetlonych dróg.
Zastosowanie antocyjanów wykracza poza ich dietetyczne właściwości. W przemyśle spożywczym używane są do barwienia żywności, zwłaszcza dżemów, wina i wyrobów cukierniczych. Gdy w składzie produktu występuje symbol E163, oznacza to dodatek antocyjanidów. Ze względu na protekcyjne działanie na naczynia krwionośne i kolagen, związki te są równie chętnie używane w kosmetyce. Wykorzystuje się je w szczególności przy produkcji kremów przeciw zmarszczkom i na popękane naczynka. Antocyjany wzmacniają włosy i paznokcie, zmniejszają obrzęki pod oczami. Przemysł farmaceutyczny od lat wykorzystuje wyciąg z borówek do poprawy wzroku oraz do barwienia preparatów witaminowych.
